Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος: όταν η μάνα συνθλίβει τη ζωή του παιδιού της

Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

                                                                      

Η Γιορτή της Μητέρας (που γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου) θεωρείται ένας καλός λόγος για εκδηλώσεις ειλικρίνειας για την αγάπη και την εκτίμηση που τρέφουμε προς το πρόσωπο που μας έφερε στη ζωή. Δεν αμφισβητώ τα αισθήματα και τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις. Η συγκεκριμένη ημέρα, ωστόσο, σύμφωνα με το National Geographic, έχει πιο μελαγχολικές ρίζες. Η Γιορτή της Μητέρας, ξεκίνησε ως ημέρα μνήμης και πένθους των γυναικών που είχαν χάσει τα παιδιά τους στον πόλεμο, υπενθυμίζοντας ότι ο αγώνας μέχρι την ειρήνη είναι μακρύς. Όταν η επέτειος άρχισε να εμπορευματοποιείται, η μεγαλύτερη υποστηρίκτρια της ιδέας, Anna Jarvis εναντιώθηκε με όλα τα μέσα, καταλήγοντας να πεθάνει μόνη και χωρίς χρήματα σε ένα σανατόριο (θεραπευτήριο για ασθενείς που πάσχουν από φυματίωση ή άλλα θωρακικά νοσήματα).

Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος: όταν η μάνα συνθλίβει τη ζωή του παιδιού της

            Το συμβάν είναι αληθινό. Το καταγράφει η Μεσσάρη Σοφία, Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή Θεραπεύτρια[2]. Της το διηγήθηκε μια πελάτισσά της ως εξής.

«Όχι, δε θέλω να το κάνω!». Ο τετράχρονος γιος μου αρνήθηκε κατηγορηματικά να σταματήσει το παιχνίδι του, για να ετοιμαστεί για φαγητό. Τον κοίταξα για λίγο και μετά έσκυψα και του είπα χαμογελώντας με γλύκα: «Έλα μικρούλη μου! Δε θα το κάνεις αυτό για τη μαμά που σ’ αγαπάει;». Κάθε αντίσταση του μικρού κατέρρευσε ως δια μαγείας κάτω από τη γλυκιά αλλά αποφασιστική συναισθηματική πίεση που του άσκησα! Η όλη σκηνή με προβλημάτισε, καθώς πίσω από την επιφανειακή μου γλύκα έκρυβα μια πρόθεση ξεκάθαρα χειριστική: Χρησιμοποίησα την αγάπη που ξέρω ότι νιώθει ο γιος μου για μένα, για να τον επηρεάσω να κάνει αυτό που θέλω.

Στο νου μου ήρθαν τότε τα λόγια ενός φίλου μου πριν από χρόνια για τον συναισθηματικό εκβιασμό που χρησιμοποιούσε η μητέρα του, για να τον ελέγχει. «Η μάνα μου ήταν πάντα σαν μια βαριά σκιά στη ζωή μου. Για πολλά χρόνια ένιωθα μόνο τη ζεστή θαλπωρή της αγκαλιάς της. Τώρα καταλαβαίνω ότι το βάρος της αγκαλιάς της με «έπνιξε»! Κάθε φορά που επιχειρούσα να κάνω κάτι δικό μου, με κοίταζε με ένα γλυκό παράπονο που έκρυβε θλίψη και αποδοκιμασία, και τότε ήξερα ότι δεν έπρεπε να το κάνω. Δεν ήθελα να την πληγώσω. Ποιος θέλει να πληγώσει την ίδια του τη μάνα!».  Ναι, ποιος θέλει να πληγώσει τη μάνα του… μόνο που η σχέση του με την μητέρα του και η αδυναμία του να της αντισταθεί είχε ουσιαστικά διαλύσει τον γάμο του.

Το σενάριο, φίλοι μου, δεν είναι τόσο ασυνήθιστο, ειδικά στην ελληνική κοινωνία. Συχνά ακούμε για δυσκολίες στη σχέση πεθεράς και νύφης, για τον έλεγχο που ασκεί η πεθερά στην νέα οικογένεια, για το γιο που δεν εναντιώνεται, για να μην την πληγώσει. Η θαλπωρή της αγκαλιάς της μάνας είναι πολύτιμη, προσφέρει την ασφαλή βάση από όπου ξεκινάμε να εξερευνήσουμε τον κόσμο.

Όμως, η ανάπτυξη του παιδιού είναι μια εξελικτική πορεία χωρισμών, μιας σταδιακής απεξάρτησης από τη μάνα. Ο πόνος των χωρισμών καθώς το σπλάχνο της, αργά αλλά σταθερά, απομακρύνεται από κοντά της είναι φυσιολογικός και δεν δημιουργεί πρόβλημα σε μια ώριμη, ψυχολογικά αυτάρκη μητέρα. Μια μητέρα, όμως, που δεν έχει μάθει– λόγω της δικιάς της αναπτυξιακής πορείας– να στέκεται στα πόδια της, γέρνει πάνω στη σχέση με το παιδί της, όπως ένας κουτσός σε ένα δεκανίκι, αποζητώντας ανακούφιση και στήριξη, για να βαδίσει στη δικιά της τη ζωή.

Δυστυχώς στην ελληνική κοινωνία η μάνα στις πλείστες των περιπτώσεων χρησιμοποιεί κάθε μέσο, ακόμη και την ίδια τη αγάπη ανάμεσα σε εκείνη και το παιδί της, για να κρατήσει το «δεκανίκι» της.  Τότε η αγάπη της μάνας από ευλογία γίνεται ασήκωτο βάρος με οδυνηρές συνέπειες για τη ζωή του παιδιού της. Είναι ένα θλιβερό παράδοξο, όταν η μάνα, η πηγή της ζωής, γίνεται σκιά που συνθλίβει τη ζωή…

---

[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Μεσσάρη Σοφία, Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή Θεραπεύτρια, http://www.ptks.gr

Η δεύτερη ευκαιρία, ένα δώρο που προσφέρει η ζωή στη τελευταία φάση της...!

Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

Συνελήφθη το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής στην Κοζάνη από αστυνομικούς 89χρονος ημεδαπός για απόπειρα αποπλάνησης παιδιών. Σύμφωνα με τις πληροφορίες ο ηλικιωμένος άντρας πλησίασε την προηγούμενη ημέρα 14χρονο παιδί και του πρότεινε να του δώσει 50 ευρώ, προκειμένου ο νεαρός να πάει μαζί του στο διαμέρισμά του και να προβούν σε σεξουαλική πράξη! Ο νεαρός αρνήθηκε και αμέσως κατήγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία, η οποία, αφού αναζήτησε τον ηλικιωμένο, τον εντόπισε και τον συνέλαβε. Ο 89χρονος οδηγήθηκε στον εισαγγελέα αλλά το πρωί αφέθηκε ελεύθερος…!

«Οι γέροι έχουν απωθημένα και θέλουν πριν φύγουν από τη ζωή να δοκιμάσουν τις φαντασιώσεις τους. Γιατί δεν μπορώ να φανταστώ πώς σ' αυτή την ηλικία- ακόμη και με τη βοήθεια της επιστήμης- θα μπορούσε να λειτουργήσει ενεργητικά τουλάχιστον, όσο και αν βρισκόταν σε καλή κατάσταση υγείας ο πορνόγερος», μου έλεγε ένας φίλος, καθώς διάβαζε την παραπάνω είδηση..

Η δεύτερη ευκαιρία, ένα δώρο που προσφέρει η ζωή στη τελευταία φάση της...!

Ειδήσεις σαν την παραπάνω είναι πια συνηθισμένες στις μέρες μας[2]. Συνηθισμένες ναι, φυσιολογικές όμως όχι. Είναι αρρωστημένα εκφυλιστικά φαινόμενα μιας παρακμιακής κοινωνίας. Γι’ αυτό σήμερα, Κυριακή, που είναι και για πολλούς από εσάς φίλοι μου, η πιο γλυκιά μέρα της εβδομάδας, νιώθω την ανάγκη να γράψω αναφορικά με το παραπάνω θέμα την υγιή, φυσιολογική, συναισθηματική σκοπιά. Και εξηγούμαι πάραυτα τι εννοώ.

Πολλοί έχουμε γλυκές παιδικές αναμνήσεις από την σχέση μας με την γιαγιά ή τον παππού μας. Η λαϊκή σοφία με το ρητό «Το παιδί του παιδιού μου δυο φορές παιδί μου» αποδίδει γλαφυρά τη δύναμη του δεσμού με τα εγγόνια, αλλά εκφράζει και μια παράδοξη αλήθεια: πολλές φορές η σχέση που αναπτύσσουν οι γιαγιάδες και οι παππούδες με τα εγγόνια τους είναι καλύτερη από εκείνη που είχαν ως γονείς με τα ίδια τους τα παιδιά. Για του λόγου το αληθές πόσοι από εμάς δεν έχουμε βιώσει έναν πατέρα απόμακρο και αυστηρό, που τώρα ως παππούς γίνεται γλυκύτατος, λέει ιστορίες και παίζει ακούραστα με το εγγόνι του; Ή μια επικριτική μητέρα που τώρα ως γιαγιά γίνεται τρυφερή και συναισθηματική;

Πώς εξηγείται, όμως, αυτή η αλλαγή στη συμπεριφορά; Ένας λόγος είναι τα νέα δεδομένα στις συνθήκες ζωής τους. Στην Τρίτη Ηλικία η εργασία έχει σταματήσει και οι υποχρεώσεις έχουν δραματικά μειωθεί, απελευθερώνοντας χρόνο και ενέργεια που διοχετεύεται κυρίως στα εγγόνια. Παράλληλα, καθώς το άτομο μεγαλώνει και ειδικά, όταν διανύει την τελευταία φάση της ζωής του, συχνά «μαλακώνει». Δεν μπορεί να καταπιέσει ή να αποφύγει συναισθήματα, όπως πριν, γίνεται συναισθηματικό και ευάλωτο. Άνθρωποι που ως γονείς εφάρμοζαν σκληρή πειθαρχία, τώρα δεν αντέχουν να δυσαρεστήσουν, κλαίνε με την απλή ταραχή του εγγονού τους.

Πέρα από τις παραπάνω, αναπτυξιακές αλλαγές, υπάρχει και ένας άλλος βαθύτερος λόγος για τις βελτιωμένες σχέσεις παππού/γιαγιάς με τα εγγόνια. Συχνότατα οι γονείς επαναλαμβάνουν με τα παιδιά τους πρότυπα σχέσεων που έμαθαν από τις δικές τους οικογένειες, όταν μεγάλωναν. Για παράδειγμα κάποιοι άνθρωποι γίνονται απόμακροι ή επικριτικοί γονείς, όπως ήταν οι γονείς τους προς αυτούς. Τα εγγόνια, όμως, είναι ένα βήμα πιο μακριά. Δεν είναι δικά τους παιδιά αλλά παιδιά των παιδιών τους. Αυτή η γενεαλογική απόσταση με τη νέα γενιά παιδιών δρα πολλές φορές απελευθερωτικά και επιτρέπει στον παππού ή τη γιαγιά να προσεγγίσει τα εγγόνια με τρόπο που δεν μπόρεσε να προσεγγίσει τα δικά του παιδιά. Για πρώτη, ίσως, φορά ο παππούς ειδικά μπορεί να αφεθεί στη γλύκα της σχέσης με ένα παιδί[3], να απολαύσει την αγκαλιά και το παιχνίδι μαζί του, και έτσι να καλύψει ελλείψεις ή να επανορθώσει σφάλματα που έκανε με τα δικά του παιδιά.

Είναι μια πολύτιμη δεύτερη ευκαιρία, ένα δώρο που προσφέρει η ζωή στη τελευταία φάση της...!

---

[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Ειδικά, εάν πιστέψω και όσα μου εκμυστηρεύονται φίλοι μου που βρίσκονται στην πιάτσα και στη γύρα λόγω επαγγέλματος.

[3] Αυτό είναι το φυσιολογικό και αυτό βλέπω καθημερινά να κάνουν πλείστοι παππούδες. Όχι ανωμαλίες σαν του 89χρονου που προλογικά ανέφερα.

Ένας μεγάλος αγνοούμενος: ο ψυχισμός του ανέργου

Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

Τα πρόσφατα αποτελέσματα μιας νέας επιστημονικής έρευνα[2] δε νομίζω να ξάφνιασε κανέναν. Έλεγε πως η ανεργία σχετίζεται με 50% υψηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια.  Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι η ανεργία αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου ακόμη και νέων ανθρώπων με καρδιακή ανεπάρκεια. Μάλιστα η ανεργία αυξάνει την πιθανότητα θανάτου ενός ανθρώπου περισσότερο από το αν έχει ιστορικό διαβήτη ή εγκεφαλικού, γιατί, όπως δήλωσαν οι ερευνητές, είναι πολύπλοκος και πιθανότατα πολυπαραγοντικός ο μηχανισμός που συνδέει την ανεργία με τον κίνδυνο θανάτου από καρδιά.

Ένας μεγάλος αγνοούμενος: ο ψυχισμός του ανέργου

Το φάσμα της ανεργίας κυρίεψε την Ελλάδα. Σύμφωνα μάλιστα με τα νεότερα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ), οι απασχολούμενοι στη χώρα μας είναι 3,7 εκατομμύρια, την ώρα που οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι και τα άτομα που δεν αναζητούν εργασία είναι αθροιστικά 4,4 εκατομμύρια (δηλαδή 700.000 περισσότεροι από όσους εργάζονται)!

Πίσω, όμως, από τις στατιστικές και τους ψυχρούς υπολογισμούς, φίλοι μου, υπάρχει ένας μεγάλος αγνοούμενος: ο άνεργος και ο ψυχισμός του. Η έρευνα στον τομέα αυτό είναι εξαιρετικά ελλιπής. Κι όμως! Η γνώση της ψυχολογίας και η διερεύνηση του βιώματος του κοινωνικού αποκλεισμού στις κυρίως θιγόμενες πληθυσμιακές ομάδες (νέοι, γυναίκες, άτομα με ειδικές ανάγκες) θα ήταν ένα κλειδί για την κατά το δυνατόν λιγότερο στενά οικονομιστική εξέταση ενός τόσο σπουδαίου ζητήματος.

Γιατί άνεργος τελικά δεν είναι ένα άτομο που έχει χάσει απλώς τη δουλειά του. Είναι ένα άτομο που έχει χάσει την ταυτότητα του, που δεν ξέρει τι να κάνει με το χρόνο, την οικογένεια του, τη ζωή, τον εαυτό του. Άνεργος δεν είναι κάποιος που ψάχνει απλώς για δουλειά. Είναι κάποιος που ψάχνει για στηρίγματα επιβίωσης. Μαζί με τη δουλειά έχασε πολύ περισσότερα από οικονομικά αγαθά: Έχασε την αυτοεκτίμηση, τον αυτοσεβασμό, την αξιοπρέπειά του[3]!

Στη χώρα μας την τελευταία πενταετία η αγωνία της χαμένης εργασίας- ή της εργασίας που μπορεί να χαθεί όσο σοβεί η κρίση[4]- βιώνεται σε όλες τις βαθμίδες της κοινωνικής κλίμακας. Στην καθεμία από αυτές η απώλεια της εργασίας γίνεται αισθητή σαν μια συντριπτική δοκιμασία που βεβηλώνει την ταυτότητα εκείνου που την υφίσταται. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια της ισορροπίας και η ταπείνωση.

Πράγματι, είναι εκπληκτικό να ανακαλύπτεις πόσο γρήγορα και σε πόσο μεγάλο βαθμό νιώθεις ηττημένος και πόσο αμείλικτη γίνεται η κοινωνία, όταν δε βρίσκεις πια καμία ή σχεδόν καμιά υποστήριξη και αισθάνεσαι ότι έχεις χάσει τα πάντα. Όλα γίνονται αβέβαια, επισφαλή, όλα «κλείνουν» και ταυτόχρονα απομακρύνονται. Πολύ λίγα πράγματα απαγορεύεται να διαπραχθούν σε βάρος κάποιου που δεν έχει πια «οικονομική υπόσταση». Προπαντός δεν πρέπει να περιμένει πια κανένα σεβασμό σε κανένα τομέα.

Και μια κουβέντα ειδικότερα για τους νέους λέω. Αυτό που η κοινωνία τούς αρνείται δεν είναι μόνο μια θέση εργασίας, μα κάτι περισσότερο: είναι μια μοίρα, με τις περιπέτειες και τις συγκινήσεις της, με το βάρος της ελπίδας και του φόβου[5]. Αυτοί οι νέοι ουσιαστικά εμποδίζονται να κατοικήσουν στην ελληνική κοινωνία, αφού το 53% των άνεργων νέων στην Ελλάδα βρίσκεται εκτός εργασίας για περισσότερο από έναν χρόνο και τον ρόλο του υποστηρικτή αναλαμβάνει η οικογένεια, αφού εφτά στους δέκα άνεργους νέους έχουν ανάγκη σημαντικής γονεϊκής βοήθειας για να επιβιώσουν! Για δημιουργία οικογένειας ούτε λόγος…

---

[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Κοπεγχάγης με επικεφαλής των ερευνητών τον δόκτορα Ράσμους Ρόερθ.

[3] Τσαλίκογλου, Φ. (1999). « Ψυχολογία της καθημερινής ζωής», εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα.

[4] 1.000.000 περίπου είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και γενικά οι αυτοαπασχολούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μεροδούλι-  μεροφάι.

[5] Φόρεστερ, Β. (1997), «Η οικονομική φρίκη», μετάφ.: Αγγέλα Βερυκοκάκη, Εκδ. Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα.

Αποβάλετε από τη ζωή σας εκείνους που τη δηλητηριάζουν!

Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

Αφόρμηση για το κείμενο που ακολουθεί πιο κάτω μου έδωσαν οι ωραίες εικόνες που αντίκρισα το μεσημέρι της Πρωτομαγιάς, όταν βρέθηκα με την παρέα μου στην περιοχή της λίμνης Πλαστήρα. Συναναστροφές ανθρώπων να έχουν στρώσει στην πρασινάδα κάτω από τα δέντρα και να διασκεδάζουν, ψήνοντας, χορεύοντας, μιλώντας και γελώντας, ξεχνώντας για λίγο όλους αυτούς που μας μαυρίζουν τη καθημερινότητά μας, ντόπιους και ξένους. Πολύ τους χάρηκα όλους αυτούς. Πολύ χάρηκα αυτή την εμπειρία. Και αναδημοσιεύω με διάθεση παραινετική το παρακάτω κείμενο[2] ελαφρά διασκευασμένο από μένα.

Αποβάλετε από τη ζωή σας εκείνους που τη δηλητηριάζουν!

Η ποιότητα της ζωής μας, φίλοι μου, εξαρτάται από το είδος των σχέσεων που καλλιεργούμε με τα πρόσωπα που συναναστρεφόμαστε. Πολλά από τα πρόσωπα αυτά κρυφά ή φανερά, αλλά σίγουρα λανθασμένα, μοιάζουν με αναγκαία κακά και δημιουργούν μια αρνητική κουλτούρα, ένα νοσηρό κλίμα, στο οποίο μας εγκλωβίζουν. Παραδόξως, παίρνουν και τη μορφή εκείνου, που θα μας βγάλει από την δεινή θέση, για την οποία εκείνα εν πολλοίς ευθύνονται. Μοιάζουν με τους σωτήρες πολιτικούς, που θα μας απαλλάξουν από την κρίση, που οι ίδιοι επεδίωξαν!

Όμως τέτοιος περίγυρος είναι πολύ πιο επικίνδυνος, επειδή εκμεταλλεύεται τους φόβους και τις ενοχές σας. Θα τα αναγνωρίσετε εύκολα, επειδή αντιστέκονται σε κάθε απόπειρά σας για αλλαγή. Και αυτό γιατί η μεταβολή της ψυχολογικής σας ισορροπίας και η έκθεση σε νέα ερεθίσματα και πρόσωπα μπορεί να τα αποκαθηλώσει από το βάθρο, στο οποίο εσείς οι ίδιοι τα ενθρονίσατε. Θα τα διακρίνετε, καθώς δημιουργούν και παίζουν με τις ανασφάλειες, καθώς αντιλαμβάνονται εύκολα την εξαρτητική σχέση και λόγο στο λόγο φροντίζουν να τη συντηρούν και να την επιτείνουν.

·         Εξαφανίστε, λοιπόν, από τη ζωή σας τους μίζερους χαρακτήρες, εκείνους που δεν μπορούν να ευχαριστηθούν τη στιγμή, αντλούν ηδονή όμως με το να καθιστούν εσάς συνεργούς στην κακοδαιμονία και τη γκρίνια. Μην τους απαντάτε, μην συνδιαλέγεστε. Δεν το επιθυμούν και δεν πρόκειται να αλλάξουν.

·        Εξορίστε όσους υποτιμούν την αξία σας, υποδαυλίζουν την αμφιβολία, μαραίνουν την αυτοεκτίμηση σας. Αλλά πρώτα φροντίστε να αποκτήσετε μια δόση υπερηφάνειας, που θα σας κάνει να πιστέψετε πως σε εσωτερικές αρετές κρύβεται ο θησαυρός κάθε ανθρώπου.

·        Απομονώστε τους κόλακες, αυτούς που σας επαινούν σε κάθε περίσταση, εκείνους που στους ανώτερους φέρονται δουλικά και σε όσους εκλαμβάνουν ως κατώτερους, δυναστικά. Σας σπρώχνουν σε περιπέτειες, για να σας δουν να καταστρέφεστε, σας παρουσιάζουν τις μισές αλήθειες και αλλοιωμένα τα δεδομένα.

·        Αντιληφθείτε τους ανέντιμους, που θα σας υποσκάψουν και θα σας τη φέρουν πισώπλατα. Αν στο περιβάλλον σας υπάρχουν παρόμοιοι, θα ενεδρεύουν σε κάθε σας προσπάθεια και θα καιροφυλαχτούν σε κάθε σας λάθος. Μην συσχετίζεσθε μαζί τους κι αν δεν είναι αυτό εφικτό, αποκαλύψτε τους πρώτοι.

·        Γίνετε ξένοι προς άτομα δίχως χιούμορ, αποξενωθείτε από εκείνους που δεν μπορούν να αυτοσαρκαστούν, από τους υπερευαίσθητους και ευερέθιστους. Το μόνο που επιδιώκουν είναι να σας αναγκάζουν διαρκώς να απολογείστε.

·        Αποφύγετε τους λογάδες και τους φλύαρους. Πατάξτε τους προφήτες, τους μάντεις που ελλοχεύουν όχι προς χάριν της πρόληψης, αλλά για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις, ώστε τα γεγονότα και οι πράξεις να έχουν την έκβαση, που θέλουν. Ακόμη περισσότερο: μη δίνετε σημασία σε κουτσομπόληδες, επειδή το «αντίτιμο» της στρεβλής πληροφορίας είναι ο καταποντισμός σας στους άλλους από τα κακόβουλα σχόλιά τους.

·        Αναγνωρίστε τα παράσιτα, τους ξενιστές[3]. Αυτούς που, ενώ φαντάζουν εξαρτημένοι από σας, στην πραγματικότητα απομυζούν τις δυνάμεις σας, δοκιμάζουν τα όρια και τις αντοχές σας. Μπορεί αρχικά να κολακευθείτε από την ψευδεπίγραφη σχέση υποτακτικής συνδιαλλαγής, αλλά όταν θα έχετε εξαντληθεί, αυτοί θα συνεχίσουν ακάθεκτοι, για να συναντήσουν το επόμενο ανυποψίαστο θύμα.

---

[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Του Στράτου Παπάνη, Επίκουρο Καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

[3] ξενιστής: οργανισμός στον οποίο ζει κάποιο παράσιτο συμβιωτικά ή παρασιτικά.