Παρασκευή 23 Ιουλίου 2021

Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαιότητα (Β΄ Μέρος)

 

 

Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

 

 

 

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2020, επίσημα γνωστοί ως Αγώνες της 32ης Ολυμπιάδας γνωστοί και ως Τόκιο 2020 είναι μια διεθνής αθλητική διοργάνωση που θα λάμβανε χώρα στο Τόκιο  από τις 24 Ιουλίου έως τις 9 Αυγούστου 2020, αλλά αναβλήθηκε στις 24 Μαρτίου για το έτος 2021, λόγω παγκόσμιων ανησυχιών για την πανδημία του κορονοϊού. Η επίσημη έναρξή τους έγινε χθες και  θα διεξαχθούν μέχρι και τις 8 Αυγούστου 2021. Σε αυτούς τους Αγώνες θα εισαχθούν επιπλέον αθλήματα, συμπεριλαμβανομένων του μπάσκετ 3x3, της ποδηλασίας BMX και Madison και άλλες εκδηλώσεις.[2]

Νομίζω ότι είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή για ένα ενδιαφέρον- θέλω να πιστεύω-  ιστορικό αφιέρωμα σε αυτούς. Το αφιέρωμα αυτό θα ολοκληρωθεί σε οκτώ  κείμενα  (για την οικονομία του χώρου που φιλόξενα μου παραχωρείται από τον Π.Τ.). Στο τέλος κάθε κειμένου παρέχεται και μια γενική βιβλιογραφία.

 

Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαιότητα (Β΄ Μέρος)

 

Όπως αναφέραμε στο προηγούμενο κείμενό μας, ανατρέχοντας στη μυθολογία, ο Πέλοπας ίδρυσε τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες με πρώτο ολυμπιονίκη το Δία που νίκησε στην πάλη τον Κρόνο, ενώ ο Απόλλωνας νίκησε στο δρόμο τον Ερμή και στην πυγμή τον Άρη. Αναδιοργανωτής, όμως, των Ολυμπιακών Αγώνων κατά τους ιστορικούς χρόνους (υπάρχει πλέον γραφή) αναφέρεται ο βασιλιάς των Ηλείων Ίφιτος και ως χρονολογία έναρξης της πρώτης Ολυμπιάδας υπολογίζεται το έτος 776 π.Χ., όταν στο αγώνισμα του δρόμου νίκησε ο Κόρυβος από την Ηλεία.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες από τότε (776 π.Χ) τελούνταν κάθε πέμπτο έτος τους καλοκαιρινούς μήνες Ιούλιο- Αύγουστο. Στην αρχή διαρκούν λίγες μέρες και τα αγωνίσματα είναι ελάχιστα. Αργότερα, το πρόγραμμα διευρύνθηκε και εμπλουτίστηκε με πλήθος αθλημάτων και πανηγυρικών εκδηλώσεων που συνόδευαν την εορτή, διαρκείας πέντε ημερών, στην οποία συνέρρεε πλήθος αθλητών και θεατών. Ο Παυσανίας αναφέρει ως αιτία την διεξαγωγή των 77 ωρών Ολυμπιακών αγώνων (472 π.Χ.), όταν η αρματοδρομία και το πένταθλο είχαν αργοπορήσει τόσο πολύ, που το παγκράτιο άρχισε καθυστερημένα και διήρκεσε μέχρι τις νυκτερινές ώρες (τελικός νικητής ο Αθηναίος Καλλίας). Τότε αποφασίστηκε η πολυήμερη διεξαγωγή των αγώνων και καθιερώθηκε το πενθήμερο πρόγραμμα ως εξής. Οι τελετές άρχιζαν την 11η ημέρα του μήνα και διαρκούσαν μέχρι την 15η ημέρα, έτσι ώστε η νύχτα της τέταρτης μέρας των αγώνων να λούζεται στο φως της πανσέληνου.

Τέλος,  αποφασίστηκε να τελούνται κάθε τέσσερα χρόνια και να διαρκούν περισσότερες μέρες. Θα σταματήσουν επί της εποχής του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Α’ το 393 μ.Χ., όταν έλαβε μέτρα κατά της ειδωλολατρίας. Πρέπει στο σημείο αυτό να ενημερώσουμε τον αναγνώστη για μια πολύ σοβαρή απόφαση που έλαβαν στους ολυμπιακούς αγώνες του 776 π.χ. τρεις βασιλείς: Ο Ίφιτος των Ηλείων, ο Κλεοσθένης των Πισατών και ο Λυκούργος της Σπάρτης συμφώνησαν και παρθεί μια απόφαση.  Την απόφαση ονόμασαν ιερή εκεχερεία και ήταν υποχρεωμένες να την δεχτούν όλες οι πόλεις- κράτη. Σύμφωνα με αυτή έπρεπε να σταματήσουν όλες οι εχθροπραξίες μεταξύ των πόλεων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα ελεύθερης μετάβασης στην Αρχαία Ολυμπία των αθλητών και των επιτροπών από την πατρίδα τους και αντίστροφα. Έτσι, οι Ολυμπιακοί Αγώνες βοηθούσαν στην επικράτηση της ειρήνης.

 

Συνεχίζεται…

Γενική Βιβλιογραφία


1. Εγκυκλοπαίδεια «ΔΟΜΗ» -Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου

2. Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων τόμος Α΄.

3. Ιστορία του ελλ. Έθνους εκδ. Αθηνών τόμος Γ1.

4. «ΟΛΥΜΠΙΑ- ΟΔΗΓΟΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ» , Κείμενο: Σπύρου Θ. Φωτεινού.

5. Παυσανία: «Ελλάδος Περιήγησις- Ηλιακά».



[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί στην εφημερίδα της Καρδίτσας στο φύλλο του Σαββατοκύριακου. (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Για τα υπόλοιπα  ολυμπιακά αθλήματα βλέπε ενδεικτικά

http://3lyk-polichn.thess.sch.gr/Olympiaki_paideia/agones.htm

Τρίτη 20 Ιουλίου 2021

Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαιότητα (Α΄ Μέρος)

 

Ψύχραιμη ματιά

 Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

 

 

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2020, επίσημα γνωστοί ως Αγώνες της 32ης Ολυμπιάδας γνωστοί και ως Τόκιο 2020 είναι μια διεθνής αθλητική διοργάνωση που θα λάμβανε χώρα στο Τόκιο  από τις 24 Ιουλίου έως τις 9 Αυγούστου 2020, αλλά αναβλήθηκε στις 24 Μαρτίου για το έτος 2021, λόγω παγκόσμιων ανησυχιών για την πανδημία του κορονοϊού. Οι αγώνες θα διεξαχθούν από τις 23 Ιουλίου μέχρι και τις 8 Αυγούστου 2021. Σε αυτούς τους Αγώνες θα εισαχθούν επιπλέον αθλήματα, συμπεριλαμβανομένων του μπάσκετ 3x3, της ποδηλασίας BMX και Madison και άλλες εκδηλώσεις[2].

Νομίζω ότι είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή για ένα ενδιαφέρον- θέλω να πιστεύω-  ιστορικό αφιέρωμα σε αυτούς. Το αφιέρωμα αυτό θα ολοκληρωθεί σε οκτώ  κείμενα  (για την οικονομία του χώρου που φιλόξενα μου παραχωρείται από τον Π.Τ.). Στο τέλος κάθε κειμένου παρέχεται και μια γενική βιβλιογραφία.

 

Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαιότητα (Α΄ Μέρος)

Ας ξεκινήσουμε την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων από τη μυθολογία. Ο Οινόμαος ήταν γιος του Άρη και της Αστερίας. Γυναίκα του ήταν η κόρη του Άτλαντα Στερόπη. Μαζί της απέκτησε τρεις γιους και μια πολύ όμορφη κόρη, την Ιπποδάμεια. Ο Οινόμαος ήταν βασιλιάς στην Πίσα, τη γνωστή ως Πισάτιδα, που σήμερα τοποθετείται στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας.

Όταν έφτασε ο καιρός να βρει σύζυγο για την κόρη τους την Ιπποδάμεια, καθιέρωσε αγώνες αρματοδρομίας για τους υποψήφιους γαμπρούς. Οι αγώνες ως αφετηρία τους είχαν τον ποταμό- χείμαρρο  Κλάδεο της Πίσας και τέρμα το βωμό του Ποσειδώνα, στον Ισθμό της Κορίνθου.

Επειδή ένας χρησμός τον ειδοποίησε ότι μετά το γάμο της κόρης του θα τον σκότωνε ο (όποιος γινόταν) γαμπρός του, έκανε πάντα με τους υποψήφιους γαμπρούς την εξής συμφωνία: Αν νικούσε στην αρματοδρομία ο γαμπρός, θα έπαιρνε ως γυναίκα του την Ιπποδάμεια και θα κέρδιζε το θρόνο του βασιλείου του. Αν όμως κέρδιζε ο Οινόμαος- ο οποίος ήταν σίγουρος για τη νίκη του-, θα αποκεφάλιζε το γαμπρό. Έπαιρνε το κεφάλι του νεκρού και το είχε στο παλάτι. Αναφέρεται ότι μέχρι τότε είχε δώδεκα κεφάλια σε ισάριθμους αγώνες, που στόλιζαν τους διαδρόμους των ανακτόρων του.

Όταν κάποτε έφτασε στην Πελοπόννησο ο Πέλοπας, γιος του Τάνταλου από τη Λυδία της Μ. Ασίας, πήγε και στην Πίσα. Ζήτησε να αναμετρηθεί στην αρματοδρομία με τον Οινόμαο ως 13ος υποψήφιος γαμπρός. Δεν είχε το τραγικό τέλος των προκατόχων του, γιατί είχε την τύχη να τον ερωτευθεί η Ιπποδάμεια. Αυτή φρόντισε να ηττηθεί ο πατέρας της.  Με δική της εντολή ο ηνίοχος του βασιλιά Μυρτίλος, αντικατέστησε τους μεταλλικούς αρμούς των τροχών με κέρινους. Όταν άρχισε η αρματοδρομία και τα άλογα ξεκίνησαν το κερί γρήγορα έλιωσε. Οι τροχοί διαλύθηκαν και το άρμα ανατράπηκε με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο Οινόμαος. Ο Πέλοπας ήταν ο νικητής του αγώνα. Σύμφωνα με τους όρους του Οινόμαου πήρε ως γυναίκα του την Ιπποδάμεια. Ο Πέλοπας, λοιπόν, ίδρυσε τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες με πρώτο ολυμπιονίκη το Δία που νίκησε στην πάλη τον Κρόνο, ενώ ο Απόλλωνας νίκησε στο δρόμο τον Ερμή και στην πυγμή τον Άρη.

 

Συνεχίζεται…

Γενική βιβλιογραφία


1. Εγκυκλοπαίδεια «ΔΟΜΗ» -Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου

2. Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων τόμος Α΄.

3. Ιστορία του ελλ. Έθνους εκδ. Αθηνών τόμος Γ1.

4. «ΟΛΥΜΠΙΑ- ΟΔΗΓΟΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ» , Κείμενο: Σπύρου Θ. Φωτεινού.

5. Παυσανία: «Ελλάδος Περιήγησις- Ηλιακά».

 



[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί στην εφημερίδα της Καρδίτσας στο φύλλο του Σαββατοκύριακου. (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Για τα υπόλοιπα  ολυμπιακά αθλήματα βλέπε ενδεικτικά

http://3lyk-polichn.thess.sch.gr/Olympiaki_paideia/agones.htm

 

Παρασκευή 9 Ιουλίου 2021

Δεν έγραψα καλά στις Πανελλήνιες εξετάσεις…

 

Ψύχραιμη ματιά


 

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

 

Τέλος στην αγωνία των υποψηφίων από το νομό μας που δήλωσαν συμμετοχή στις φετινές Πανελλήνιες εξετάσεις, δόθηκε χθες, Παρασκευή, με την ανακοίνωση των βαθμολογιών. Για πολλούς υποψήφιους ακολούθησαν πανηγυρισμοί, για άλλους στενοχώριες, ανάλογα με το τι, τελικά, έγραψε ο καθένας. Το σημερινό κείμενο απευθύνεται σε αυτούς που δεν έγραψαν καλά στις εξετάσεις. Οι άλλοι ας χαρούν την επιτυχία τους.

 

Δεν έγραψα καλά στις Πανελλήνιες εξετάσεις…

Αν διαβάσετε τις βιογραφίες όλων εκείνων, που η κοινωνία θεωρεί επιτυχημένους, θα διαπιστώσετε ότι είναι διάσπαρτες από ήττες, ματαιώσεις, προσπάθειες που έπεσαν στο κενό, πισωγυρίσματα, πίκρες και απώλειες. Αυτό είναι το φυσιολογικό, επειδή μέσω του λάθους και της αστοχίας οι άνθρωποι μαθαίνουν και εξελίσσονται, ενώ η εύκολη κατάκτηση, παρά τη χαρά που προσφέρει, δε διδάσκει και μερικές φορές οδηγεί σε υπερφίαλες εκτιμήσεις. Κατά πολλούς δε και τα δυο είναι απλώς ζήτημα συγκυρίας.


Αλήθεια, σκεφτείτε: ποιο ήταν το κυρίαρχο συναίσθημά σας, πριν μεταβείτε στο εξεταστικό κέντρο; Ο πόθος για την επιτυχία ή ο φόβος για την αποτυχία; Το δεύτερο, ίσως, να αποτέλεσε τον παράγοντα εκείνο που ανέστειλε τη δράση και «συσκότισε» το νου.

Να, λοιπόν, κάποιες βασικές συμβουλές[2], που αμέσως μετά την ατυχία σας στις Πανελλαδικές οφείλετε να σκεφθείτε.

1. Αποφύγετε την άρνηση! Η άρνηση είναι ένας ψυχολογικός μηχανισμός άμυνας, που προστατεύει τους μαθητές από το άγχος, αλλοιώνοντας όμως την πραγματικότητα. Υποβαθμίζει το γεγονός, το περιβάλλει με ψεύτικα δεδομένα και μνήμες, το σπρώχνει προς το υποσυνείδητο, μεταθέτει την ευθύνη, το φορτώνει με λανθασμένες ερμηνείες και αιτιάσεις. Η άρνηση συνεπικουρείται από τα στερεότυπα, τις στρεβλωμένες αντιλήψεις, τις κοινές παραδοχές, τα βαρετά λόγια παρηγοριάς. Η ανώτατη εκπαίδευση είναι μια μακρόχρονη επένδυση στον εαυτό και σε κάθε περίπτωση πρέπει να τυγχάνει της δέουσας σοβαρότητας.

2. Εκτιμήστε με ειλικρίνεια και σύνεση, πρώτα, με τον εαυτό σας και, έπειτα, με εχέφρονες και συναισθηματικά αποφορτισμένους ανθρώπους (π.χ. τους δασκάλους σας) τί ακριβώς πήγε λάθος στην πορεία σας. Αν δε γράψατε καλά σε κάποιο μάθημα, τότε θα πρέπει να εστιάσετε σε αυτό. Αν γενικά οι επιδόσεις σας δεν ήταν οι αναμενόμενες, τότε οι στρατηγικές μελέτης κατά τη διάρκεια της χρονιάς και η διαχείριση του χρόνου πρέπει συλλήβδην να αναθεωρηθούν. Να θυμάστε ότι η χρονιά που έρχεται μπορεί να φέρει μαζί της μοναξιά, εσωστρέφεια, αμφιθυμία, συγκρούσεις, κ.α. Όλα τα χαρακτηριστικά, δηλαδή, μαθητών προορισμένων να διαπρέψουν, αρκεί γρήγορα να τα τιθασεύσουν.

3. Η ατυχία σας με κανέναν τρόπο δεν υποδηλώνει κάτι σχετικά με την προσωπικότητά σας. Αποβάλλετε από τις σκέψεις σας τον πανικό, τις βιαστικές κρίσεις και κυρίως μη γενικεύετε. Δεν είστε ούτε λιγότερο ικανοί από όσους πέτυχαν ούτε ανάξιοι για κάτι καλύτερο. Η αυτοεκτίμηση πρέπει να βγει αλώβητη και ενισχυμένη μετά από αυτόν τον αναστοχασμό. Μην ενδίδετε σε ανθρώπους, που θα σας μειώσουν, θα αποδώσουν ευθύνες, θα κάνουν κηρύγματα. Μη ζηλεύετε τους φίλους, που πέτυχαν καλές επιδόσεις, αλλά μην μπείτε και στην αρνητική κουλτούρα εκείνων, που δεν το κατάφεραν. Μην μέμφεσθε τους άλλους ή τους καθηγητές. Ο ρεαλισμός και η λογική στοιχειοθέτηση της κατάστασης είναι συνήγορός σας.

4. Οι αποτυχίες είναι περάσματα και μεταβάσεις. Συνδέουν δυο σημεία της ζωής, από το σκοτάδι προς το φως και γεμίζουν το ενδιάμεσο με αυτογνωσία, πείσμα, θέληση. Δυστυχώς, οι μη νουνεχείς άνθρωποι αποτιμούν την αποτυχία από το κακό αποτέλεσμα, χωρίς να κρίνουν την πορεία. Μην συζητάτε με τέτοιους ανθρώπους.

5. Η αποτυχία είναι μια προσωρινή κατάσταση. Ο στιγματισμός (ακόμη χειρότερα ο αυτοστιγματισμός) και η κατηγοριοποίηση είναι παθολογίες ανώριμων προσωπικοτήτων και η κατάθλιψη οργή που διοχετεύθηκε εσωτερικά. Μετατρέψτε την σε ενέργεια και στρέψτε την προς τα έξω.

6. Η μη είσοδος στο Πανεπιστήμιο δεν είναι αποτυχία, αλλά ευκαιρία για επαναπροσδιορισμό. Σκεφτείτε το έτσι και ψάξτε μαζί με τους γονείς σας για εναλλακτικές.



[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος» στο φύλλο του Σαββατοκύριακου. (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Που δίνει ο Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Παρασκευή 2 Ιουλίου 2021

Καυγάδες γονιών και η πολλαπλή επίδρασή τους στα παιδιά



Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος

 

Καυγάδες γονιών και η πολλαπλή επίδρασή τους στα παιδιά




 

Το θέαμα είναι σχεδόν καθημερινό, φίλοι μου. Και δε μιλώ μόνο για όσα διαβάζουμε στον Τύπο για κακοποίηση γυναικών ή παιδιών μέσα σε πολλές οικογένειες. Μιλώ και για αντίστοιχες σκηνές που λαμβάνουν χώρα ακόμη και στο δρόμο. Γονείς να λογομαχούν έντονα με λόγια προσβλητικά και μικρά παιδιά να στέκονται δίπλα τους αμήχανα. Άραγε, αυτοί οι ενήλικες άνθρωποι, είναι δύσκολο να αντιληφθούν πως οι έντονες συγκρούσεις τους επηρεάζουν άμεσα τη ψυχολογία και τη συναισθηματική κατάσταση των παιδιών τους;

Οι επαναλαμβανόμενοι τσακωμοί, χαράσσονται βαθιά στη μνήμη των παιδιών και καλλιεργούν σταδιακά συναισθήματα φόβου και ανασφάλειας, που πολλές φορές τους ακολουθούν για μια ζωή. Πολύ συχνά, επίσης, σχηματίζονται μέσα του έντονα συναισθήματα ενοχής, καθώς το παιδί θεωρεί υπεύθυνο τον εαυτό του για τις εντάσεις που δημιουργούνται. Μπαίνει στη διαδικασία να αυτοενοχοποιείται, και ενίοτε αποδίδει τους τσακωμούς των γονιών του σε μια δική του άσχημη συμπεριφορά. Αυτή η λαθεμένη άποψη με την σειρά της οδηγεί στη μειωμένη αυτοεκτίμησή του.

Το χειρότερο είναι πως, μεγαλώνοντας σε ένα τέτοιο περιβάλλον, δεν είναι καθόλου απίθανο το παιδί να εμφανίσει μια αντίστοιχα επιθετική και αντικοινωνική συμπεριφορά προς τους φίλους και τους συμμαθητές, προσπαθώντας πολλές φορές να τραβήξει την προσοχή τους και, επιπλέον, μέσω αυτής της συμπεριφοράς μπορεί να βρίσκει έναν τρόπο να εξωτερικεύει την ένταση που βιώνει μέσα στο σπίτι του.

Ας δούμε τώρα μια άλλη πτυχή του θέματος: Το ένστικτο των γονιών για φροντίδα του παιδιού τους είναι γνωστό και αδιαμφισβήτητο. Λιγότερο γνωστό είναι ότι και τα παιδιά προσπαθούν συχνά να «φροντίσουν» τους γονείς τους. Ενδείξεις αυτής της προσπάθειας φαίνονται από πολύ νωρίς στη ζωή ενός παιδιού.

Στην προσπάθειά του να προστατεύσει τον γονιό, το παιδί, ασυνείδητα, αναλαμβάνει πολλαπλούς «ρόλους». Ενδεικτικά σημειώνω τους παρακάτω.

α) Σε κάποιες οικογένειες το παιδί γίνεται ο στενός φίλος, ο σύντροφος του ενός γονέα, καλύπτοντας το κενό που αφήνει η απουσία, φυσική ή συναισθηματική, του άλλου γονέα. Κλασικό- και συνηθισμένο θα ’λεγα- παράδειγμα η μητέρα που στηρίζεται συναισθηματικά στην ανήλικη κόρη της, της μιλάει εκτενώς για τα προβλήματά της, ζητάει τη συμβουλή, αποζητάει τη συντροφιά της, για να ανακουφίσει τη μοναξιά που νιώθει, καθώς δεν έχει φίλες και ο σύζυγος είναι απόμακρος.

β) Σε άλλες πάλι οικογένειες ο γιος έχει αναλάβει το ρόλο του συμμάχου της μητέρας στις διαμάχες που έχει με τον άνδρα της, κάτι που αναπόφευκτα δημιουργεί απόσταση και ανταγωνισμό ανάμεσα σε γιο και πατέρα. Συνηθέστερη είναι η πρακτική φροντίδα που προσφέρει το παιδί στους γονείς του, όταν ο γονιός υποφέρει από ψυχικά προβλήματα (όταν λόγω χάρη κάποιος γονέας είναι αλκοολικός ή καταθλιπτικός).

γ) Σε κάποιες οικογένειες η «φροντίδα» των γονιών γίνεται με πιο «πλάγιους»- και δυστυχώς δυσάρεστους- τρόπους. Τυπική είναι η περίπτωση του παιδιού που αναπτύσσει ψυχικά προβλήματα ή προβλήματα συμπεριφοράς. Είναι μια ασύνειδη προσπάθειά του να διατηρήσει τη συνοχή της οικογένειας, συνοχή που απειλείται από την παγερή απόσταση ή αντιπαλότητα των γονιών. Έτσι, έστω και για λίγο η ρήξη στην οικογένεια έχει αποφευχθεί… 

Συμπερασματικά, οι έντονες συγκρούσεις μεταξύ των γονιών- σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό- στιγματίσουν τη ζωή ενός παιδιού και επηρεάζουν άμεσα την ψυχοσύνθεσή του. Ωστόσο, ας μην ξεχνάμε ότι οι γονείς δεν παύουν να είναι άνθρωποι με συναισθήματα και ανάγκες. Είναι, λοιπόν, λογικό να έχουν διαφωνίες και να θέλουν να τις λύσουν. Απόλυτα λογικό είναι επίσης να νιώσουν πολλές φορές έντονα συναισθήματα θυμού. Το θέμα όμως είναι πως αυτός θα εκφραστεί.