Η τηλεόραση επιδρά αντικοινωνικά!

Ψύχραιμη ματιά

Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

Η Γ-ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης σε ανακοίνωση της^[2] ασκεί σφοδρή κριτική στο τηλεπαιχνίδι Survivor, κάνοντας λόγο για «τηλεοπτικό σκουπίδι που διδάσκει ότι καμία ξευτίλα και προδοσία δεν είναι ντροπή». Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η Γ-ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, «Το ΣΚΑΙ, το κανάλι με την πιο εχθρική στάση απέναντι στους κοινωνικούς αγώνες και την πιο φιλική στην πολιτική καταστροφής των δικαιωμάτων μας και ιδιαίτερα αυτών της νέας γενιάς, προβάλλει ένα ακραία διαστροφικό, ανταγωνιστικό, «αθλητικό παιχνίδι», στο οποίο ανώνυμοι και διάσημοι αποκομμένοι από το κοινωνικό περιβάλλον, διεκδικούν μέχρι «τελικής πτώσεως» το έπαθλο που συνήθως είναι η ...τροφή! Αφού δεν έχει άρτο, πάρτε θεάματα... με άρτο!».

Η τηλεόραση επιδρά αντικοινωνικά!

Η τηλεόραση αναστατώνει κατά κάποιο τρόπο τις φυσιολογικές διαδικασίες της κοινωνικής μας ζωής. Όταν η προσοχή όλων των μελών της οικογένειας ή της παρέας είναι στραμμένη μπροστά σε μια οθόνη, τότε είναι ελάχιστη η επαφή και η επικοινωνία των ατόμων.

Αλλά και στις περιπτώσεις που τα άτομα θα μιλήσουν μεταξύ τους οι κουβέντες τους είναι σύντομες και σχεδόν πάντα αφορούν αυτό που εκείνη τη στιγμή παρακολουθούν. Δεν υπάρχει συνέχεια στη συζήτηση παρά μόνο σύντομα σχόλια ενθουσιασμού ή αποδοκιμασίας σχετικά με τα τεκταινόμενα στην οθόνη. Αλίμονο σε όποιον εκείνη την ώρα πάρει τηλέφωνο! Αν το σηκώσει δυσανασχετημένο κάποιο μέλος της οικογένειας, θα είναι φανερό ότι θέλει συντόμως να το κλείσει, για να μη χάσει κάποια εξέλιξη στο τηλεοπτικό προϊόν!

Ακόμα χειρότερα: Όταν το παιδί καθηλώνεται μπροστά στην τηλεόραση είτε παρακολουθώντας διάφορα προγράμματα είτε παίζοντας για ώρες κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι, αυτό του αφαιρεί χρόνο που θα αφιέρωνε σε άλλες ασχολίες με τους φίλους του ή την οικογένειά του. Παίζει λιγότερο, διαβάζει και κουβεντιάζει ελάχιστα! Και μιλάμε για ασχολίες που είναι πολύ σημαντικές στην ανάπτυξη των γλωσσικών ικανοτήτων του παιδιού αλλά και της κοινωνικότητά του.
Δεν υπάρχει, επίσης, αμφιβολία ότι αυτά που βλέπει ένα παιδί στην τηλεόραση διαμορφώνουν εν πολλοίς και την άποψή του για τον κόσμο.

Σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, το 57% των τηλεοπτικών προγραμμάτων περιέχουν κάποιας μορφής βία που είναι επιβλαβής για την ψυχολογία του παιδιού.  Η βία που παρουσιάζεται στην τηλεόραση έχει οπωσδήποτε αντίκτυπο στο μυαλό των νεαρών ατόμων. Επιπλέον, η τηλεόραση είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους πλέον οι αλάνες και τα πάρκα έχουν ερημώσει, αφού πλέον την θέση τους έχουν πάρει τα εμπορικά κέντρα, τα internet cafe, τα playstations και κάθε λογής εμπορικό τέχνασμα που έχει σαν σκοπό το κέρδος. Δυστυχώς η κρίση ενός παιδιού επηρεάζεται πολύ εύκολα και οι αντιστάσεις του στο εντυπωσιακό είναι πολύ χαμηλές. Ο ρόλος του κάθε γονιού είναι πολύ δύσκολος σήμερα, εάν βέβαια έχει διάθεση και θέληση να διαπαιδαγωγήσει τα παιδιά του και δεν είναι και ο ίδιος θύμα αυτής της «εξάρτησης».

Όσο αφορά το Survivor (ή Σουρβάιβορ= επιζών) τώρα, το «τηλεπαιχνίδι» που εξαφάνισε σε εβδομαδιαία βάση στα 6 από τα 10 σπίτια οποιαδήποτε δραστηριότητα από τις 9 το βράδυ έως τα μεσάνυχτα (!), θα επανέλθω, όταν έχω και δικά μου εμπειρικά δεδομένα. Προς το παρόν συμφωνώ με τους συναδέλφους της Θεσσαλονίκης: το Survivor δεν είναι «απλώς ένα παιχνίδι»[3]. Είναι η επιβολή του  βάρβαρου, παράλογου, παρηκμασμένου πολιτισμού του κυρίαρχου καπιταλιστικού συστήματος στα παιδιά μας (και όχι μόνο). Από ποιους; Μα από αυτούς που τα έχουν στερήσει το πραγματικό παιχνίδι, το γέλιο, τη χαρά και την ελπίδα!

---

[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας  "Πρωινός Τύπος". (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα alfavita.gr την περασμένη Κυριακή 26/3.

[3] Ούτε αφορμή για μια ακόμη εκπομπή της σοβαροφανούς δημοσιογράφου Τατιάνας Στεφανίδου.

Share this

Βασίλης Αλεξίου