Τρίτη 18 Ιουλίου 2017

Να διαβάζουν οι μαθητές το καλοκαίρι;




Ψύχραιμη ματιά
Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]
                                                                             

Αφόρμηση τόσο του σημερινού όσο και του επόμενου κειμένου (που θα δημοσιευθεί το ερχόμενο Σάββατο) αποτελούν οι ερωτήσεις που δέχομαι από γονείς σχετικά με τη άποψή μου σε δύο θέματα ψυχοπαιδαγωγικής- θα έλεγα- φύσεως. Το πρώτο είναι εάν είναι καλό στις καλοκαιρινές διακοπές να διαβάζουν «κάτι» οι μαθητές ή να υπάρχει απόλυτη αποχή από οποιοδήποτε διάβασμα, ώστε «να ξεκουραστεί το μυαλό τους». Η  γνώμη μου στο θέμα αυτό ταυτίζεται απόλυτα με την άποψη που εξέφρασε γραπτώς ο Νίκος Τσούλιας[2] σε πρόσφατο κείμενό του[3], κάνοντας ωστόσο μια ελαφρά διασκευή για την οικονομία του χώρου που φιλόξενα μου παραχωρείται από τον Π.Τ..


Να διαβάζουν οι μαθητές το καλοκαίρι;

Η απάντησή μου στο παραπάνω ερώτημα την οποία καταθέτω και στους γονείς, φίλους αναγνώστες, είναι ένθερμα θετική.[…]
Οι μαθητές δεν έχουν αυτή την ιδιότητα μόνο κατά τη διάρκεια του σχολείου αλλά καθ’ όλη την ηλικία που αντιστοιχεί στη σχολική φοίτηση. Το καλοκαίρι και οι άλλες διακοπές απλώς διακόπτουν προσωρινά τη λειτουργία των σχολείων, αλλά σε καμιά περίπτωση το διάβασμα. Δεν είναι διακοπές, όπως εκείνες των εργαζόμενων. Προφανώς το διάβασμα των διακοπών δεν έχει το ρυθμό, την ένταση και την έκταση που έχει στην άλλη περίοδο. Αντίθετα, χαρακτηρίζεται από πιο ήπια και από προσωπικά και επιλεκτικά χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, οι μαθητές και οι γονείς τους οφείλουν να μη θεωρούν το διάβασμα μια σχολική και μόνο υπόθεση. Τουναντίον: θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το διάβασμα δεν τελειώνει με την απόκτηση κάποιου απολυτηρίου ή πτυχίου, όπως γινόταν σε παλιότερες δεκαετίες, αλλά συνεχίζεται τόσο για επαγγελματικούς λόγους όσο και για ευρύτερες προτεραιότητες των νέων γνωσιοκεντρικών περιοχών που δημιουργούν το σύγχρονο πολιτισμό.
Δυστυχώς οι Έλληνες γονείς, ενώ φροντίζουν με τον πιο απόλυτο τρόπο για τη θεσμική εκπαίδευση των παιδιών τους- μαθητών με την παράλληλη και μάλλον υπερβολική φροντιστηριακή στήριξη τους, δεν έχουν κατανοήσει δύο πολύ απλές αλήθειες: α) Η εκπαιδευτική πορεία των παιδιών τους κρίνεται κυρίως στα πρώτα χρόνια του Δημοτικού σχολείου και όχι στο τέλος του Λυκείου και επομένως εκεί πρέπει να δίνουν τη «μητέρα των μαχών». β) Οι σημερινές και αυριανές κοινωνίες της γνώσης απαιτούν τη δια βίου μάθηση και όχι την … έφοδο μιας άπαξ εισαγωγής στο πανεπιστήμιο, και επομένως το αποφασιστικό στοιχείο, που τελικά θα μετρήσει, είναι η αγάπη στο διάβασμα με την ελεύθερη προσφυγή σ’ αυτό.
Φυσικά το διάβασμα το καλοκαίρι έχει άλλα χαρακτηριστικά. Θεωρώ ότι πρέπει να λαμβάνει υπόψη του δύο βασικούς άξονες. α) Να διαβάζουμε εκείνα τα μαθήματα στα οποία έχουμε ελλείψεις και μαθησιακές αδυναμίες- αυτό είναι πιο σημαντικό στις μικρές ηλικίες- και εκείνα τα μαθήματα που θα αποτελέσουν τη μαγιά για τις επιλογές που θα κάνουμε προς το τέλος του λυκείου για τις Πανελλαδικές εξετάσεις- αυτό είναι σημαντικό μόνο στο λύκειο. β) Να διαβάζουμε εκείνα τα αναγνώσματα που μας προκαλούν περισσότερη ευχαρίστηση και μας κάνουν να νιώθουμε πιο όμορφα. Εδώ προφανώς ο ρόλος της λογοτεχνίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός και αποτελεί κοινό τόπο αναφοράς για όλους μας. Η λογοτεχνία προσφέρει μια πολύ σημαντική καλλιέργεια της σκέψης η οποία, πέραν της χρησιμότητας που παρέχει στις προτεραιότητες της Έκθεσης - του πιο βασικού μαθήματος των σχολείων όλων των βαθμίδων-, διευρύνει σημαντικά το συναισθηματικό κόσμο και τις ψυχικές ευαισθησίες των μαθητών.
Επομένως, διάβασμα και το καλοκαίρι, διάβασμα σ’ όλη μας τη ζωή, γιατί το διάβασμα είναι ομορφιά και ελευθερία, γιατί σπάζει τις αλυσίδες της ημιμάθειας και της άγνοιας, της προκατάληψης και της πιο σκληρής δουλείας: της πνευματικής!




[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2] Αρθρογράφος στην εφημερίδα «Το Άρθρο», συνταξιούχος εκπαιδευτικός, πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ.
[3] «Να διαβάζουν οι μαθητές το καλοκαίρι;», Τρίτη 11 Ιούλιος, 2017 http://www.alfavita.gr/special-edition/na-diavazoyn-oi-mathites-kalokairi

Share this