Ψύχραιμη ματιά
Η Παγκόσμια
Ημέρα Προσφύγων καθιερώθηκε για πρώτη φορά με απόφαση της Γενικής
Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 4 Δεκεμβρίου 2000 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20
Ιούνη. Τιμώντας και εγώ αυτή τη σημαντική ημέρα, παραθέτω ένα πολύ καλό κείμενο
του Αριστείδη
Ν. Χατζή[2],
ελαφρώς εμπλουτισμένο από τον γράφοντα.
Κανείς δε φεύγει από τη χώρα του στα καλά καθούμενα!
Πολλά δεν μας αρέσουν γύρω μας, αλλά συνήθως
μας απωθεί ό,τι είναι διαφορετικό από εμάς. Ενοχλούμαστε, όταν οι άνθρωποι γύρω μας κάνουν τα πράγματα με άλλο
τρόπο και αγανακτούμε, αφού δε μας μοιάζουν. Η ομοιογένεια μάς επιτρέπει να
εφησυχάζουμε με την ιδέα ότι οι επιλογές μας ήταν τελικά σωστές. Από την άλλη μια
νέα μόδα, ένα περίεργο κούρεμα, μια διαφορετική μουσική ή μια ακραία άποψη
μπορεί να μας φοβίσει. Ένα άτομο, όμως,
που ανήκει σε άλλη εθνότητα μπορεί ακόμα και να μας τρομοκρατήσει, γιατί
κάνει σχεδόν τα πάντα διαφορετικά: μιλάει μια άλλη γλώσσα, ίσως έχει άλλο
χρώμα, έχει άλλους τρόπους, ήθη και έθιμα. Τέτοιο άτομο είναι ο μετανάστης.
Οι μετανάστες- ακόμα περισσότερο οι
λαθρομετανάστες- απλά οξύνουν την κατάσταση, γιατί αποτελούν αιτία για
περισσότερο και ανεξέλεγκτο φόβο.
Φοβόμαστε γενικά, ως άνθρωποι, αλλά στην περίπτωσή τους φοβόμαστε και ειδικά:
•
Οι μετανάστες αυξάνουν την ανεργία και την ανισότητα
•
Οι μετανάστες αυξάνουν την εγκληματικότητα
Όμως,
έχει αποδειχθεί από πλήθος έρευνες ότι τα δύο αυτά φαινόμενα παρουσιάζονται
μόνο βραχυπρόθεσμα. Φυσικά οι
εξαθλιωμένοι, χωρίς εναλλακτικές και χωρίς ελπίδα, παράνομοι μετανάστες είναι
υποψήφιοι εγκληματίες όσο παραμένουν σ’ αυτή την κατάσταση. Αλλά παραμένουν
για μικρό διάστημα, καθώς θα βρουν σύντομα καλύτερους τρόπους να επιβιώσουν ή
θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Κανείς
δεν φεύγει από την πατρίδα του, για να ζήσει σε μια χώρα που του προσφέρει μόνο
μια και μάλιστα άθλια επιλογή.
Από την άλλη οι
μετανάστες αυξάνουν πάντα τον πλούτο μιας χώρα,
αφού οι περισσότεροι κάνουν δουλειές, τις οποίες οι γηγενείς αποφεύγουν ή δεν
έχουν τα προσόντα να τις κάνουν. Ο ανταγωνισμός μεταξύ Ελλήνων και
μεταναστών και το επιχείρημα ότι οι μετανάστες παίρνουν τις δουλειές, επειδή
δέχονται φτηνότερα μεροκάματα ισχύει μόνο για μικρό μέρος του πληθυσμού. Ήδη
από τις δεκαετίες του '80 και του '90, οι
νεότεροι σε ηλικία Έλληνες άρχισαν να αποφεύγουν τις θέσεις χαμηλής ειδίκευσης,
χαμηλού κύρους και χαμηλής αμοιβής, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλλειψη στις
συγκεκριμένες θέσεις, τις οποίες κάλυψαν σε μεγάλο βαθμό οι μετανάστες. Έτσι,
η εθνική οικονομία ωφελείται και οι περισσότεροι αυτόχθονες το ίδιο.
Υπάρχουν
διάφοροι μύθοι για σχετικά με τη μετανάστευση οι οποίοι, μην κοροϊδευόμαστε,
χρησιμεύουν για να συντηρούν το ρατσισμό στις δυτικές κοινωνίες. Μπορούμε, ωστόσο, να συμφωνήσουμε στις ακόλουθες
διαπιστώσεις:
α) Η σημασία των
πληθυσμιακών μετακινήσεων στην ανθρώπινη ιστορία ήταν ανέκαθεν πολύ μεγάλη.
Σήμερα συνδέονται κυρίως με την οικονομική υπανάπτυξη και την έλλειψη ασφάλειας
σε ορισμένες περιοχές, ενώ αναμένεται
ότι θα αυξηθούν λόγω και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής (με
εκτιμήσεις για 200 εκατομμύρια περιβαλλοντικούς πρόσφυγες το 2050!).
β) Το φαινόμενο της
γήρανσης και δημογραφικής συρρίκνωσης αφορά το σύνολο των αναπτυγμένων
χωρών, αλλά για την Ελλάδα το πρόβλημα
είναι ιδιαίτερα οξύ. Είναι σαφές ότι οι μετανάστες συμβάλλουν στην ανάπτυξη
της ελληνικής οικονομίας και αποτελούν μια δημογραφική ανάσα για τη γηράσκουσα
Ελλάδα, αλλά προφανώς υπάρχουν και αρνητικές συνέπειες.
γ) Η Ελλάδα
αντιμετωπίζει, σε βαθμό μεγαλύτερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα λόγω
γεωγραφικής θέσης και αναλογίας μεταναστών με τον γηγενή πληθυσμό, ένα σοβαρότατο πρόβλημα λαθρομετανάστευσης.
δ) Κάθε χώρα έχει μια πεπερασμένη ικανότητα απορρόφησης του
διαφορετικού.
ε) Η μοίρα των
μεταναστών είναι τραγική από κάθε άποψη, αλλά αν η Ελλάδα «βουλιάξει»
κοινωνικο-οικονομικά, ούτε εκείνοι ούτε εμείς θα ωφεληθούμε.
Φίλοι μου, η αποτελεσματική διαχείριση του φαινομένου
της παράνομης μετανάστευσης προϋποθέτει την τεκμηριωμένη γνώση του
αριθμού και της προέλευσης των μεταναστών που βρίσκονται εδώ και τις
πραγματικές αντοχές της χώρας για απορρόφησή τους με βάση τις δημογραφικές
και οικονομικές της ανάγκες και δυνατότητες. Όμως,
ας μην ξεχνάμε πως η συντριπτική
πλειοψηφία των ανθρώπων στη Γη θέλουν να ζήσουν στο μέρος, όπου γεννήθηκαν, στις
πόλεις που γνωρίζουν, ανάμεσα στους ανθρώπους που καταλαβαίνουν!
[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη
και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν
επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία
κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2] Αριστείδης Ν. Χατζής, Επίκουρος
Καθηγητής Θεωρίας Δικαίου στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της
Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, http://www.newstime.gr.
Share this
