Φθονεροί άνθρωποι

Ψύχραιμη ματιά

 Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]

Φθονεροί άνθρωποι

 Πιστεύω πως δεν υπάρχει άλλο συναίσθημα που να συνεπαίρνει και να τυφλώνει το άτομο τόσο πολύ όσο ο φθόνος, με μοναδική εξαίρεση, ίσως, μόνο το συναίσθημα του έρωτα. Και τα δυο δημιουργούν σφοδρές επιθυμίες. Αφήνονται εύκολα σε φαντασίες και υποβολές και διακρίνονται αμέσως με το μάτι, ιδιαίτερα όταν τα αντικείμενά τους είναι παρόντα και δυναμικά στα πλαίσια του κοινωνικού περίγυρου.

Η Γραφή αποκαλεί το φθόνο «οφθαλμόν πονηρόν», ενώ οι αστρολόγοι αποκαλούν τις κακές επιδράσεις των άστρων «κακές όψεις». Φαίνεται, ακόμη, να αναγνωρίζεται στην πράξη του φθόνου μια δράση ή ακτινοβολία του ματιού. Μερικοί, μάλιστα, έχουν κατορθώσει να παρατηρήσουν ότι τα πλήγμα του φθονερού βλέμματος κάνει περισσότερο κακό, όταν το αντικείμενο του φθόνου αντικρίζεται την ώρα της δόξας και του θριάμβου του, γιατί γενικότερα η επιτυχία οξύνει το φθόνο και εκτός αυτού, σε τέτοιες ώρες, το πνεύμα του φθονουμένου αναδύεται περισσότερο στην επιφάνεια, οπότε έτσι δέχεται εύκολα το χτύπημα.

Αλλά, αφήνοντας αυτά τα μικρά παράδοξα –αν και όχι ανάξια να συζητηθούν- , θα καταπιαστούμε με το ποιοι άνθρωποι τείνουν να φθονούν τους άλλους. Ένας άνθρωπος που δεν έχει ο ίδιος αρετή, πάντοτε φθονεί την αρετή στους άλλους[2]. Και αυτό διότι ο νους των ανθρώπων αυτών «τρέφεται» με το κακοτυχία των άλλων, αφού όποιος στερείται το «αγαθόν» , επιχειρεί να λυμαίνεται τον άλλο. Εκείνος που δεν ελπίζει ότι θα έχει ποτέ την αρετή του άλλου, θα προσπαθήσει να γίνει ίσος με αυτόν με το να τον βλάψει! 

Επιπλέον, ένας άνθρωπος γεμάτος περιέργεια είναι συνήθως φθονερός[3]. Πράγματι, το να ξέρει κανείς πολλά για τις υποθέσεις των άλλων, δεν είναι δυνατόν να οφείλεται στο ότι όλα αυτά ίσως αφορούν και τον ίδιο. Συνεπώς αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνει ότι το να παρατηρεί και να ασχολείται με τις τύχες των άλλων του δίνει μια «ευχαρίστηση». Αντίθετα, είναι αδύνατο εκείνος που δεν κοιτάζει τίποτα άλλο από τη δουλειά του, να έχει «υλικό» για το φθόνο. Ο φθόνος είναι ένα ανήσυχο, πλανόδιο πάθος, που γυρνάει στο δρόμο και δε μένει στο σπίτι.

Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι οι μαθημένοι στις ανέσεις και στα καλά τους φθονούν τους κοινωνικά ανερχόμενους. Διότι η απόσταση μεταξύ τους αλλάζει και είναι σαν οφθαλμαπάτη: όταν κάποιοι προχωρούν, εκείνοι που τους βλέπουν νομίζουν πως οι ίδιοι πηγαίνουν πίσω! Τέλος, είναι πάντοτε ζηλόφθονοι εκείνοι που επιθυμούν να διαπρέψουν σε πάρα πολλά πράγματα από ελαφρότητα και ματαιοδοξία, διότι είναι αδύνατο να μη βρεθούν πολλοί που θα τους ξεπεράσουν αργά ή γρήγορα σε κάποιο απ’ όλα αυτά τα πράγματα που καταπιάνονται και θέλουν μάλιστα να τους θεωρούν πρώτους και καλύτερους!

Ο φθονερός άνθρωπος, φίλοι μου, δεν είναι συμφιλιωμένος με τον εαυτό του, δεν είναι ευχαριστημένος με την προσωπικότητα του, και ως εκ τούτου προσπαθεί να την ντύσει με ψεύτικα στολίδια, με ανύπαρκτες αρετές και με φανταστικές ικανότητες. Γι’ αυτό ο άνθρωπος που φθονείται είναι σοφός και έξυπνος, όταν μένει αδιάφορος μπροστά στις μεμψιμοιρίες των ανθρώπων αυτών που τελικά ζημιώνουν μονάχα τους εαυτούς τους. Δεν απαντά στις επιθέσεις τους, δεν ασχολείται μαζί τους, έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στον εαυτό του και τις δυνατότητές του.

---

[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)

[2] Θουκυδίδης, «Περικλέους Επιτάφιος», κεφ. 35.

[3] Πλαύτος, Λατίνος κωμωδιογράφος, Ι.3.54

Share this

Βασίλης Αλεξίου