Ψύχραιμη ματιά
Σε λίγες ημέρες
αρχίζει η νέα ακαδημαϊκή χρονιά. Ιδιαίτερη εξέλιξη για τους πρωτοετείς φοιτητές
και φοιτήτριες που θα φύγουν από το σπίτι τους μετά από 17 χρόνια! Το παρακάτω
κείμενο με αφορμή αυτό το γεγονός, «στρέφει το βλέμμα του» στους γονείς και τα
αλλαγές που συντελούνται στη δική τους καθημερινότητά.
Το «σύνδρομο της άδειας φωλιάς»
Μια πολύ σημαντική μετάβαση για την οικογένεια είναι, όταν τα
παιδιά φεύγουν από την οικογενειακή «φωλιά», προκειμένου να σπουδάσουν ή να
δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια, και οι γονείς μένουν πάλι μόνοι. Τόσο
σημαντικές θεωρούνται οι αλλαγές στα συναισθήματα και τις σχέσεις των γονιών σ’
αυτή τη φάση της ζωής, η οποία ειρήσθω εν παρόδω έχει περιγραφεί με τον όρο
«σύνδρομο της άδειας φωλιάς».
Η
καινούρια πραγματικότητα της ζωής, χωρίς παιδιά, αναστατώνει τις ισορροπίες των
γονιών ως ατόμων αλλά και ως σχέση. Το άτομο καλείται να αναδιοργανώσει τις προτεραιότητες και
ευθύνες στη ζωή του, καθώς ο ρόλος του ως μητέρα ή πατέρας, ένας ρόλος
σημαντικότατος για δεκαετίες, γίνεται με την ανεξαρτητοποίηση των παιδιών
λιγότερο ενεργός. Αν δεν έχει επενδύσει συναισθηματικά σε άλλους ρόλους, όπως
εργασία, σχέση, κοινωνικές επαφές, μπορεί η ίδια η αίσθηση της προσωπικής του
αξίας να απειληθεί.
Το ζευγάρι είναι βέβαιο ότι σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό μετά
από χρόνια θα νιώσει την αίσθηση ενός κενού. Κακά τα ψέματα: τα γεγονότα της ζωής και ο χρόνος τούς άλλαξαν.
Μπλεγμένοι στα γρανάζια της καθημερινότητας και στον αγώνα επιβίωσης,
αφοσιωμένοι στην ανατροφή των παιδιών μπορεί να απομακρύνθηκαν, να έχασαν επαφή
ο ένας από τον άλλον. Η αναστάτωση είναι
μεγάλη, όταν γυρίσουν και κοιτάξουν τον άλλον και νιώσουν ότι δεν ξέρουν
πραγματικά πώς άλλαξε ο σύντροφός τους και δεν τον αναγνωρίζουν. Διλήμματα,
όπως «Τί έχουμε κοινό;», «Τον/τη θέλω ακόμα;», «Θα με θέλει, όπως έχω αλλάξει;»
αρχίζουν να τους βασανίζουν. Κάποιοι «διαλέγουν» ως απάντηση την απομάκρυνση
από το σύντροφο. Έτσι, φροντίζουν να μη βρίσκονται μόνοι σαν ζευγάρι, ρίχνονται
ολόψυχα στη δουλειά, στην ενασχόληση με την καινούρια ζωή του παιδιού τους ως
φοιτητή/τρια, στην ανατροφή των εγγονών, κ.τ.λ.
Το πρόβλημα,
βεβαίως, δεν είναι η ενασχόληση με αυτές τις εξαιρετικά χρήσιμες
δραστηριότητες- πώς θα τα καταφέρναμε, άλλωστε, σαν κοινωνία χωρίς τη φροντίδα
που προσφέρουν οι γονείς μας[2];
Η δυσκολία προκύπτει, όταν το ζευγάρι
«χρησιμοποιεί» αυτές τις δραστηριότητες, για να αποφύγει να μείνει μόνος/η με
τον/τη σύντροφο του. Αυτή η αποφυγή αναπόφευκτα στερεί από το ζευγάρι την
ευκαιρία να βρει τρόπους να γεμίσει το κενό, γνωρίζοντας ξανά ο ένας τον άλλον.
Και όμως η αναστάτωση αυτής της μεταβατικής φάσης δύναται να
οδηγήσει σε μια νέα ισορροπία, αν το άτομο τη δει ως πρόκληση και όχι ως
απειλή.
Και αυτό γιατί ο χρόνος και η ενέργεια που απελευθερώνονται σε αυτή τη περίοδο
είναι σημαντικότατα και μπορούν να επενδυθούν σε νέες δραστηριότητες. Το άτομο έχει την ευκαιρία να κάνει
πράγματα που ίσως ήθελε από χρόνια, όπως ταξίδια, εκδρομές, σπουδές, να
ανακαλύψει καινούρια ενδιαφέροντα, να περάσει περισσότερο χρόνο με φίλους. Η καινούρια φάση είναι μια πρόκληση και για
το ζευγάρι να ξαναανακαλύψουν ο ένας τον άλλον, να χτίσουν κοινά ενδιαφέροντα,
να χαράξουν μια κοινή ζωή. Τότε μόνο θα δουν το κενό της αποχώρησης των
παιδιών όχι ως λόγο για θρήνο αλλά ως μια δεύτερη ευκαιρία ανανέωσης, κυρίως
ψυχικής.
[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη και
Σάββατο. (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2] Πόσο
χρήσιμες είναι αυτές οι δραστηριότητες
το γνωρίζουν εκείνα τα ζευγάρια που δεν έχουν στη ζωή κάποιον γονιό ως αρωγό.
Share this
