Ψύχραιμη
ματιά
Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]
Όταν η αγάπη της μάνας από ευλογία γίνεται ασήκωτο βάρος
Το συμβάν είναι αληθινό. Το
καταγράφει η Μεσσάρη Σοφία, Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή
Θεραπεύτρια[2]. Της το
διηγήθηκε μια πελάτισσά της ως εξής.
-«Όχι, δε θέλω να το
κάνω!».
Ο τετράχρονος γιος μου
αρνήθηκε κατηγορηματικά να σταματήσει το παιχνίδι του, για να ετοιμαστεί για
φαγητό. Τον κοίταξα για λίγο και μετά έσκυψα και του είπα χαμογελώντας με γλύκα:
«Έλα μικρούλη μου! Δε θα το κάνεις αυτό για τη μαμά που σ’ αγαπάει;». Κάθε
αντίσταση του μικρού κατέρρευσε ως δια μαγείας κάτω από τη γλυκιά αλλά
αποφασιστική συναισθηματική πίεση που του άσκησα! Η όλη σκηνή με προβλημάτισε,
καθώς πίσω από την επιφανειακή μου γλύκα έκρυβα μια πρόθεση ξεκάθαρα
χειριστική: Χρησιμοποίησα την αγάπη που ξέρω ότι νιώθει ο γιος μου για μένα,
για να τον επηρεάσω να κάνει αυτό που θέλω!».
Όταν το διάβασα, μου ήρθαν στο νου τα λόγια ενός φίλου
μου πριν από χρόνια για τον συναισθηματικό εκβιασμό που χρησιμοποιούσε η μητέρα
του, για να τον ελέγχει. «Η μάνα μου
ήταν πάντα σαν μια βαριά σκιά στη ζωή μου. Για πολλά χρόνια ένιωθα μόνο τη
ζεστή θαλπωρή της αγκαλιάς της. Τώρα καταλαβαίνω ότι το βάρος της αγκαλιάς της
με «έπνιξε»! Κάθε φορά που επιχειρούσα να κάνω κάτι δικό μου, με κοίταζε με
ένα γλυκό παράπονο που έκρυβε θλίψη και αποδοκιμασία, και τότε ήξερα ότι δεν
έπρεπε να το κάνω. Δεν ήθελα να την πληγώσω. Ποιος θέλει να πληγώσει την ίδια
του τη μάνα!». Ναι, ποιος θέλει να πληγώσει τη μάνα του… μόνο που η σχέση του με την μητέρα του και η
αδυναμία του να της αντισταθεί είχε ουσιαστικά διαλύσει τον γάμο του.
Το σενάριο, φίλοι μου,
δεν είναι τόσο ασυνήθιστο, ειδικά στην ελληνική κοινωνία. Ωστόσο, η ανάπτυξη του παιδιού είναι μια
εξελικτική πορεία χωρισμών, μιας σταδιακής απεξάρτησης από τη μάνα[3].
Ο πόνος του χωρισμού, καθώς το «σπλάχνο» μιας μάνας αργά αλλά σταθερά
απομακρύνεται από κοντά της είναι φυσιολογικός και δεν δημιουργεί πρόβλημα σε
μια ώριμη και ψυχολογικά αυτάρκη μητέρα. Μια
μητέρα, όμως, που δεν έχει μάθει– λόγω της δικιάς της αναπτυξιακής πορείας– να
στέκεται στα πόδια της, γέρνει πάνω στη σχέση με το παιδί της, όπως ένας
κουτσός σε ένα δεκανίκι, αποζητώντας ανακούφιση και στήριξη, για να βαδίσει στη
δικιά της τη ζωή.
Δυστυχώς στην ελληνική
κοινωνία η μάνα στις πλείστες των περιπτώσεων χρησιμοποιεί κάθε μέσο, ακόμη και
την ίδια τη αγάπη ανάμεσα σε εκείνη και το παιδί της, για να κρατήσει το
«δεκανίκι» της. Τότε η αγάπη της
μάνας από ευλογία γίνεται ασήκωτο βάρος με οδυνηρές συνέπειες για τη ζωή του
παιδιού της. Είναι ένα θλιβερό παράδοξο, όταν η μάνα, η πηγή της ζωής, γίνεται
σκιά που συνθλίβει τη ζωή…
Αλλά και ο κορυφαίος ψυχοθεραπευτής- ψυχαναλυτής
Ματθαίος Γιωσαφάτ σε συνέντευξή του
στην Τζίνα Δαβιλά ( www.protagon.gr, 7 Μαρτίου 2011) θεωρεί ως κύριο σφάλμα της Ελληνίδας
μάνας να μην ενδιαφέρεται πραγματικά για το παιδί της. Και το εξηγεί: Πολλές γυναίκες, επειδή δεν τα πάνε καλά με
τον άνδρα τους, ως μητέρες βλέπουν στον γιο τον μελλοντικό τους προστάτη
και σύμμαχο. Αυτός είναι ο περίφημος δεσμός της Ελληνίδας με το γιό της. Αυτή η
σχέση, βέβαια, δεν υφίσταται για τις ανάγκες του παιδιού, αλλά για τις δικές
της, πράγμα που καταλαβαίνει το αγόρι αργότερα, συνειδητά ή ασυνείδητα, ότι
δηλαδή όλη η φροντίδα ήταν για τις δικές της ανάγκες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα και
άνδρες και γυναίκες να μην έχουν επιτυχημένες σχέσεις και επιπρόσθετα οι άνδρες
να μην εμπιστεύονται τις γυναίκες. Για αυτά ευθύνεται η σχέση που ανέπτυξε η
μάνα με τον γιό της. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι πολλά από τα τραγούδια
μιλάνε για προδοσία, εγκατάλειψη, εκφράζοντας παράπονα.
Ουσιαστικά απευθύνονται στη μάνα!
[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη
και Κυριακή. (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[3] Πρόκειται για το «σύνδρομο της άδειας
φωλιάς», για το οποίο έχω μιλήσει σε προηγούμενο κείμενό μου (Πρωινός Τύπος, Πέμπτη
8/9/2016, σελ. 3: «Η αποχώρηση των παιδιών από τη γονική εστία: Το «σύνδρομο
της άδειας φωλιάς»)
Share this
