Τρίτη 8 Μαΐου 2018

Ας το ξανασκεφτούμε: το άγχος σκοτώνει!



Ψύχραιμη ματιά
 Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]


Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού- ιδιαίτερα του ιδιωτικού τομέα και προπάντων του καθηγητή φροντιστηρίου- κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στον κατάλογο των στρεσογόνων επαγγελμάτων[2], οι δε εκπαιδευτικοί αλλά και οι άλλοι εργαζόμενοι[3] γενικότερα ανήκουν στην ομάδα των επαγγελματιών που είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στο σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης και όχι μόνο. Το παρόν κείμενο έχει ως αφόρμηση το θάνατο τριών συναδέλφων μου στην- ιδιωτική και δημόσια- εκπαίδευση το τελευταίο δίμηνο, και επαναφέρει ένα θέμα που είναι γνωστό[4]. Πιο πολύ αναστοχαστικά λειτουργεί, λοιπόν.


Ας το ξανασκεφτούμε: το άγχος σκοτώνει!


Ποια είναι η «καρδιά» ενός αυτοκινήτου; Εύκολη η απάντηση: ο κινητήρας του. Και ποιος είναι ο βασικός «εχθρός» του κινητήρα; Οτιδήποτε τον καταπονεί κάνοντάς τον να υπερπροσπαθεί, όπως για παράδειγμα το να τον «ζορίζει» ο οδηγός οδηγώντας σε πολύ υψηλές στροφές με τέρμα το γκάζι. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ο κινητήρας εγκαταλείπει... τα εγκόσμια νωρίτερα από τον χρόνο που όριζαν οι προδιαγραφές του.
Όταν όλα αυτά αφορούν ένα αυτοκίνητο, το κακό είναι μικρό. Σκεφθείτε, όμως, ότι η εικόνα που μόλις σας παρουσιάσαμε είναι ακριβώς η ίδια με εκείνη που αφορά τον σημαντικότερο «κινητήρα», την καρδιά μας. Μόνο που στη θέση του γκαζιού πρέπει να βάλετε το στρες. Είναι αυτό που κάνει την καρδιά να καταπονείται λειτουργώντας... σε υψηλές στροφές και είναι αυτό που μπορεί - δυστυχώς - να την κάνει να παρουσιάσει βλάβη, ίσως και μη αναστρέψιμη, πολύ νωρίτερα από αυτό που θα όριζαν οι προδιαγραφές της.
Αυτό δείχνει σχετικά πρόσφατη έρευνα με ελληνική υπογραφή, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Atherosclerosis»[5]. Σύμφωνα με τα ευρήματά της, το στρες συνδέεται με αύξηση σημαντικών δεικτών που αποτελούν τον «καθρέφτη» της καρδιαγγειακής υγείας και οι οποίοι δείχνουν ποιο θα είναι το μέλλον της. Το εύρημα αυτό λαμβάνει μάλιστα μεγαλύτερη βαρύτητα αν αναλογιστείτε ότι από την έρευνα προέκυψε επίσης πως ένα σεβαστό ποσοστό των ελλήνων συμμετασχόντων ανέφερε ότι το άγχος αποτελεί «τακτικό επισκέπτη τους». Δήλωσαν δηλαδή ουσιαστικά ότι πατούν ασταμάτητα... γκάζι οδηγώντας την καρδιά τους στο να εμπλακεί σε «ατύχημα» - αν όχι σε «δυστύχημα»...
Αν και κάποιοι δεν το πιστεύουν μέσα τους πραγματικά, το στρες είναι η αιτία για πολλά προβλήματα υγείας, φίλοι μου. Το στρες είναι να αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα να έχουμε πόνους και αρρώστιες. Τι ακριβώς είναι το στρες.
Παράλληλα πολλές φορές σε τέτοιες περιπτώσεις- δηλαδή θανάτου ενός εργαζόμενου- έρχεται στο μυαλό μου και η φράση «ουδείς ασφαλέστερος εχθρός από τον ευεργετηθέντα αχάριστο». Εύχομαι να μη συμβεί το παράλογο και οξύμωρο του να περιμένει η οικογένεια τους να εισπράξει τουλάχιστον ένα «ευχαριστώ», ή τα χρήματα που οφείλονταν στον άνθρωπό τους για την κοπιώδη δουλειά,  για όσα είχε προσφέρει, και αντ’ αυτού να δέχεται συμπεριφορές που δε θα περίμενε ούτε από κάποιον που είχε βλάψει!
Γενικότερα, φίλοι μου, ας θυμόμαστε πως ως άνθρωποι έχουμε κάνει μία πολύ σημαντική επιλογή κατά τη διάρκεια της ζωής μας: Αν θα ακολουθήσουμε το δρόμο της ευγνωμοσύνης για όλα αυτά που έχουμε ή το δρόμο της αχαριστίας για αυτά που δεν είναι δικά μας. Και τελικά είναι προσωπική μας επιλογή αν θα είμαστε χαρούμενοι ή δυστυχισμένοι. Πάντως άνθρωπος που ζει με συνεχές στρες, χαρούμενος δεν είναι.




[1]  Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή στην εφημερίδα της Καρδίτσας "Πρωινός Τύπος". (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2] Αναλυτικά μιλήσαμε στο κείμενό μας που δημοσιεύτηκε στον Π.Τ. την Κυριακή 12/3/2017), σελ. 3, με τίτλο «Burnout: Το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης των εκπαιδευτικών».
[3] Γενικότερα για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην υγεία των εργαζομένων στην Ελλάδα μιλήσαμε στο κείμενό μας που δημοσιεύτηκε στον Π.Τ. την Πέμπτη  9/3/2017, σελ. 3, με τίτλο «Η οικονομική κρίση επηρεάζει καθοριστικά την υγεία των εργαζομένων».
[4] Ένα καταπληκτικό άρθρο, πολλά σηημεία του οποίου αξιοποιώ, είναι της Θεοδώρας Τσιώλη στην εφημερίδα «Το Βήμα» στις 31/7/2015.
[5] http://www.atherosclerosis.gr

Share this