Ψύχραιμη ματιά
Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]
Η
Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Ένωσης Εφημερίδων (ΠΕΕ)
και από το 1993 γιορτάζεται κάθε χρόνο
στις 3
Μαΐου,
σε ανάμνηση της Διακήρυξης του Βίντχουκ, μία έκκληση ελευθεροτυπίας που
υπέγραψαν Αφρικανοί δημοσιογράφοι το 1991 για ελεύθερα, ανεξάρτητα και
πλουραλιστικά Μ.Μ.Ε.Η Παγκόσμια Ημέρα
Ελευθεροτυπίας μάς υπενθυμίζει τη σπουδαιότητα της προστασίας του θεμελιωδών
δικαιωμάτων της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του Τύπου. Χωρίς
αυτά τα δύο θεμελιώδη δικαιώματα, η Δημοκρατία είναι κενή περιεχομένου. Στο
παρακάτω κείμενο εστιάζω στον ιδιαίτερο ρόλο του επαρχιακού (τοπικού)
καθημερινού και περιοδικού Τύπου σε σχέση με την ελευθεροτυπία.
Ελευθεροτυπία
και ο ρόλος του επαρχιακού Τύπου
Στη μικρή κοινωνία της επαρχίας, φίλοι μου, τα
πάντα σχεδόν είναι είδηση και φυσικά γεγονός άξιο αναφοράς! Η χαρά, η λύπη, το
όποιο κοινωνικό μικρό ή μεγάλο γεγονός είναι κοινό. Λίγο ή πολύ μας αφορά όλους!
Ο στίβος, το πεδίο της «μάχης»
και πολλές φορές το εργαλείο προώθησης της κάθε μορφής διαλόγου, δεν είναι
άλλος από τα τοπικά Μ.Μ.Ε. Πίσω δε από κάθε τοπικό έντυπο στοιχίζονται μια
σειρά δημιουργών, κάθε μορφής: Λαογράφοι, μελετητές, ιστορικοί, ιστοριοδίφες,
απλοί άνθρωποι, οι οποίοι δημιουργούν και κρατάνε ψηλά αυτό που λέμε συλλογικές
δραστηριότητες και προβληματισμό. Και
όλα αυτά χάρη στην ελευθεροτυπία που υπάρχει.
Επιπλέον,
ο τοπικός τύπος προβάλλει και ελέγχει
τις πράξεις της τοπικής εξουσίας, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων
του λαού. Συμβάλλει στην κινητοποίηση, όταν χρειάζεται, των δημοτών παρέχοντάς τους ταυτόχρονα τα αναγκαία εφόδια για την
διαμόρφωση της άποψης. Φέρνει κοντά τον πολίτη στην κάθε μορφής
τοπική εξουσία.
Συντηρεί
τους δεσμούς της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης με τον τόπο καταγωγής, αποτελώντας το συνδετικό κρίκο και την γέφυρα
επικοινωνίας με την γενέτειρα γη.
Αναδεικνύει
και καλλιεργεί την Παράδοση, τα ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία, τις Τέχνες, την Τοπική Ιστορία, τον Αθλητισμό. Τέλος, ενημερώνει τον πολίτη για τα κάθε είδους αναπτυξιακά προγράμματα,
ιδίως αυτά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αποτέλεσμα να συμβάλλει σημαντικά στην
ανάπτυξη της περιφέρειας.
Στο
φύλλο της Κυριακής 24 Απριλίου 2016 (Κυριακή των Βαΐων)[2] ανάφερα ένα
ενδεικτικό παράδειγμα της πολυφωνίας και ελευθεροτυπίας που χαρακτηρίζει το
τοπικό Τύπο: τέσσερις κειμενογράφοι ασχοληθήκαμε
με το ίδιο περίπου θέμα, αλλά με διαφορετική οπτική γωνία. Εγώ, η κυρία Αντιγόνη Τσούτσου, συνταξιούχος
εκπαιδευτικός[3], ο κύριος Σωκράτης Βασιλάκος, γεωπόνος και συγγραφέας[4] και ο
στιχουργός και συνθέτης κύριος Δημήτρης Κατσαούνης, με ποίημα[5]. Και όλες αυτές οι διαφορετικές οπτικές γωνίες- από την πιο «πιστή» έως
την πιο «άθεη»- βρισκόταν την ίδια μέρα στην ίδια εφημερίδα! Ο αναγνώστης «διαλέγει
και παίρνει», δηλαδή ταυτίζεται, με όποια θέλει. Ή- ακόμη καλύτερα- τις
διαβάζει όλες και σχηματίζει τη δική του κρίση.
Στην ελευθεροτυπία, όμως, θα συμβάλλει και η προσωπικότητα του
δημοσιογράφου. Μιλάμε για εκείνον τον δημοσιογράφο που θεωρεί πρώτιστο καθήκον
του προς την κοινωνία και τον εαυτό του τη δημοσιοποίηση όλης της αλήθειας για
ένα ζήτημα και, παράλληλα, θεωρεί προσβολή για την κοινωνία και πράξη μειωτική
για τον εαυτό του τη διαστρέβλωση, την απόκρυψη, την αλλοίωση ή την πλαστογράφηση
των πραγματικών περιστατικών. Πάντως-
για να είμαι απόλυτα ειλικρινής απέναντί σας- έχω μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους δημοσιογράφους των επαρχιακών σε
σχέση με αυτούς των μεγάλων Μ.Μ.Ε.
[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ
αρθρογραφεί κάθε Πέμπτη και Κυριακή. (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις,
επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[3] Σελίδα 19: Κυριακή των Βαΐων: Η θριαμβευτική είσοδος
του Ιησού στα Ιεροσόλυμα και οι μεταπτώσεις.
[4] Σελίδα 18: Μήπως
πολιτική και θρησκευτική εξουσία υπηρετούν το κεφάλαιο;
[5]
Σελίδα 4: «Αλήθειες που δεν λέγονται»
Share this
