Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]
ΕΦΗΒΙΚΗ
ΗΛΙΚΙΑ: Μέρος Γ’
Είναι η στιγμή που οι σκέψεις εξαντλούνται!
Στην εφηβεία,
υπάρχει ένα πλεόνασμα των αισθήσεων. Όλα περισσεύουν, όλα πλημμυρίζουν. Κάθε πλεόνασμα, καθετί το
παραπάνω (σαν ένα γεμάτο ποτήρι νερό που κάθε σταγόνα το ξεχειλίζει) εμποδίζει
τη μετάφραση των συναισθημάτων σε λέξεις. Γι’ αυτό οι έφηβοι αυτό που δεν μπορούν να μεταφράσουν το οδηγούν σε άλλες
λύσεις: Από τη μία προκαλούν τους άλλους με συμπεριφορές που διακρίνονται από
έλλειψη σεβασμού, από την άλλη όμως οι ίδιοι αποζητούν και απαιτούν σεβασμό.
Στην εφηβεία είναι σαν να παίζουμε παντομίμα. Είμαστε σαν ένα
κείμενο που εκκρεμεί η Ανάγνωση. Οι περισσότεροι ενήλικες είμαστε έτσι, όμως σε
ό,τι αφορά τους έφηβους τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα και τώρα ίσως
καταλαβαίνουμε την αναγκαιότητα σε εκείνη την ηλικία ο έφηβος να αποφανθεί σε
ένα ψυχολόγο, ωστόσο στα σχολεία μας υπάρχουν ελάχιστοι ή δεν υπάρχουν καθόλου
ψυχολόγοι εξειδικευμένοι στην εφηβεία[2].
Ο εκπαιδευτικός καλείται να βάλει τάξη στο χάος ξέφρενων
συμπεριφορών, ενώ ταυτόχρονα καλεί τον έφηβο να διαβάσει την ίδια ακριβώς
χρονική στιγμή που ο έφηβος αγαπά την άγνοια σε ό,τι αφορά το «είναι» του, τη
γνώση, την ωρίμανση. Αγαπά τη ζωή στο έπακρο και η φύση του τον καλεί σε δράση.
Οι
γονείς είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν μπορούν να βοηθήσουν το έφηβο παιδί τους,
πόσο μάλλον, αφού- κατά πάσα πιθανότητα- και οι ίδιοι είναι καθηλωμένοι στο
ίδιο σημείο της αγάπης για την άγνοια[3].
Στην ουσία ο ψυχολόγος παράσχει τη δυνατότητα στον έφηβο να υπερβεί αυτό που
τον πονά και να βρει μια γλώσσα, ώστε να μπορέσει να μιλήσει για τον εαυτό του
και τους άλλους. Ο ψυχολόγος στη
συγκεκριμένη περίπτωση αυτό που κάνει είναι να αποδιώχνει τον τρόπο που οι
άνθρωποι σκέφτονται και να υποδέχονται τη ρήση[4],
απλά την ομιλία. Να μιλήσει ο άνθρωπος ελεύθερα γι’ αυτά που έως τώρα η
σκέψη του απαγόρευε να πει. Αυτό θέλει κάποιο χρόνο στους ενήλικες, οι έφηβοι
είναι πιο αθώοι σε αυτό.
Εκεί κάπου σε όλες τις ηλικίες, στη θεραπεία, ο άνθρωπος συναντά
τη Σιωπή. Από ένα σημείο και μετά δεν ξέρει τί να πει. Εκεί είναι που ακυρώνει
συνεδρίες, βρίσκει δικαιολογίες να αργεί ή και να μην έρχεται ποτέ. Το κλειδί
είναι η απαλή ενθάρρυνση, ώστε να βρει ο άνθρωπος σιγά-σιγά το κουράγιο να
συνεχίσει, να μιλήσει. Διότι εκεί ακριβώς συναντά τη Σιωπή της εφηβείας, το δε
μου αρέσει να μιλώ γι’ αυτό που δε ξέρω.
Είναι η
στιγμή που οι σκέψεις εξαντλούνται και βγαίνει το άγχος του «πρέπει» να μιλήσω
για πράγματα που δεν καταλαβαίνω. Αυτή η Σιωπή, βρίσκεται στη καρδιά, στο κέντρο κάθε ανθρώπινου
όντος. Είναι μια σιωπηλή που μοιάζει με το θάνατο. Στη ψυχολογία λέγεται «ένστικτο
θανάτου»!
Συνεχίζεται…
[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη και
Σάββατο στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις,
παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2] Αυτό το πάγιο αίτημα της
εκπαιδευτικής κοινότητας έχει καταντήσει στην υλοποίηση του από την εκάστοτε πολιτική
ηγεσία (Υπουργείο Παιδείας) ένα νέο «Γεφύρι της Άρτας»! Βλέπε ενδεικτικά: www.alfavita.gr:
Υπουργός Παιδείας: Έρχονται ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί στα σχολεία.
Ήρθαν κάποιοι, αλλά είναι «σταγόνα στον ωκεανό»!
[3] Βλέπε το προηγούμενο κείμενό μου,
13/2, σελ. 3.
[4] «Υπάρχουν
τρεις αρχές στην ανθρώπινη ύπαρξη: η αρχή της σκέψης, η αρχή της ομιλίας
(ρήσης) και η αρχή της πράξης», Martin Buber, Αυστροεβραίος φιλόσοφος
Share this
