Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]
Επηρεασμένος από την καθημερινή επικοινωνία με τους μαθητές μου
και με πολλούς από τους γονείς τους και μια εβδομάδα, πριν δοθεί ο έλεγχος
επίδοσης- βαθμολογία Α΄ Τετραμήνου, νομίζω ότι είναι η
κατάλληλη χρονική στιγμή για μια ενδιαφέρουσα- θέλω να πιστεύω- και με ψύχραιμη
ματιά αναφορά στην ηλικιακή φάση των μαθητών/ τριών: την εφηβική ηλικία. Η αναφορά αυτή θα ολοκληρωθεί σε τέσσερα
κείμενα (για την οικονομία του χώρου που φιλόξενα μου παραχωρείται από τον
Π.Τ.).
ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ (Μέρος Α’)
Αυτό είναι το σημείο που οι περισσότεροι από εμάς «βραχήκαμε» στην
εφηβεία!
Για έξι περίπου χρόνια το σώμα και το μυαλό μας βιώνουν μια
ιστορία τρόμου. Μια ορμονική επανάσταση που μας μεταφέρει από τη παιδική ηλικία
στη σεξουαλική ωριμότητα. Στο τέλος του τούνελ το κορίτσι γίνεται γυναίκα, το
αγόρι άντρας και το σώμα μπορεί να κοιτάξει μπροστά, στη βιολογική ηρεμία της
ενηλικίωσης.
Στην εφηβεία
το πρώτο ραντεβού αλλαγών είναι οι αισθήσεις και ύστερα το σώμα. Από τη μία
οι εσωτερικές αισθήσεις εκρήγνυνται και από την άλλη το σώμα αλλάζει ραγδαία. Πράγματι, η εφηβεία είναι μια πολύ σοβαρή μεταβατική
περίοδος που μας επηρέασε για το υπόλοιπο της ζωής μας. Ήταν μια περίοδος
άνθισης, περισυλλογής, εσωτερικής μοναξιάς, γνώσης της ζωής. Κάπου εκεί
ξεκινούν ερωτήματα σχετικά με τη σκέψη, το σώμα, τη ψυχή, τη κοινωνία, την
επιστήμη, τη γνώση, το περιβάλλον, το θάνατο, το νόημα, το μέλλον. Σχεδόν όλοι
μας καταφέραμε να φτάσουμε σώοι και αβλαβείς συναισθηματικά ως την εφηβεία, αλλά
εκεί- ας το παραδεχτούμε- δυσκόλεψαν τα πράγματα, φίλοι μου. Κάτω από τη μπόρα
της εφηβείας «βραχήκαμε» και ίσως κάποιοι μέχρι και σήμερα παραμένουμε «μουσκεμένοι».
Αν η ζωή μας μπορούσε να είναι ταινία, το κομμάτι της εφηβείας θα
είχε σκηνές τρόμου, αγωνίας, πλοκής. Γιατί είναι αυτό ακριβώς το ηλικιακό σημείο
που, ενώ τιτίβιζαν πουλάκια και ο ήλιος ζέσταινε τη ζωή μας, ξαφνικά ξέσπασε
μια επιθετική καταιγίδα στο σώμα και τις αισθήσεις μας που κράτησε έξι χρόνια
(11-17)! Τέλος, ο τρόπος με τον οποίο μιλάμε στην εφηβεία είναι μοναδικός. Δεν
κάνουμε καμιά προσπάθεια να εξαφανίσουμε το σύμπτωμα, δε μπορούμε να κρυφτούμε,
είμαστε ανοικτοί, κατοικούμε στην ανοικτή περιοχή του εαυτού μας.
Ο έφηβος είναι ένας αφοπλισμένος και ταραγμένος άνθρωπος. Δεν
μπορεί να περιγράψει με λέξεις αυτό που αισθάνεται στο σώμα του. Ο έφηβος νιώθει μίσος για τα «πρέπει» των
γονιών του και κάτι τον σπρώχνει έξω από την οικογένειά του. Έχει τη τάση,
την ώθηση να ζήσει την αληθινή ζωή του. Είναι, επίσης, η στιγμή που νιώθει
ντροπή για τον εαυτό του και αυτή είναι μια σημαντική στιγμή στην εφηβεία, που σε
μεγάλο βαθμό οφείλεται στην άγνοια. Δεν
μπορεί και δε θέλει να ξέρει τίποτε για τον εαυτό του! Αυτός είναι ο λόγος που
σε αυτή τη περίοδο συναντάμε, δυστυχώς, και απόπειρες αυτοκτονίας. Προέρχεται
από το γεγονός ότι ο έφηβος νιώθει έντονα συναισθήματά, αλλά δεν ξέρει, πρώτον
να τα αποκωδικοποιεί και, δεύτερον, να τα ελέγχει.
Το σύνηθες φαινόμενο είναι
οι γονείς να μην μπορούν να επικοινωνήσουν με το παιδί τους σε αυτή τη δύσκολη
μετάβαση. Φοβούνται! Προτιμούν να του πουν να μη σκέφτεται πια τα αδιέξοδα και τη
μαυρίλα που νιώθει και περιορίζονται στη «διαπαιδαγώγηση» του. Φάε, διάβασε,
πλύσου, μη βγεις, μην επαναστατείς, να είσαι επιμελής, μη σε απασχολούν τέτοια
ερωτήματα για τη ζωή, το σώμα, τον έρωτα, επικεντρώσου στο σχολείο, τα
φροντιστήρια, μείνε στο σπίτι να σε προσέχουμε κλπ. Είναι σαν να υπάρχει μια κηλίδα, ένα μαύρο σύννεφο στη καρδιά του
εφήβου και εμείς οι ενήλικοι να αποφεύγουμε να τη βλέπουμε.
Αυτή η αποφυγή αφορά και τον έφηβο και τον γονιό. Ειδικά σε
περίοδο μαυρίλας και τάσης για αυτοκτονία, οι
γονείς προτιμούν να πουν στον έφηβο να μη σκέφτεται πια, ότι δε χρησιμεύει σε
τίποτα να σκέφτεσαι τη μαυρίλα, ενώ ο καλύτερος τρόπος είναι η ενθάρρυνση να
μιλήσει γι’ αυτό, ώστε να αποκτήσει μία «γνώση». Και αυτό ακριβώς είναι το
σημείο που και οι περισσότεροι από εμάς «βραχήκαμε» στην εφηβεία…
Συνεχίζεται…
[1] Ο κ.
ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη και Σάββατο στην εφημερίδα της Καρδίτσας "Πρωινός Τύπος". (Για τυχόν επισημάνσεις,
παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
Share this
