Ψύχραιμη ματιά
Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου,
Φιλόλογος [1]
Επηρεασμένος από κείμενο του
συνεργάτη της εφημερίδας κ. Βαϊόπουλου Γιάννη[2], τον οποίο διαβάζω
αδιαλείπτως, μπαίνω στον πειρασμό να γράψω και εγώ εμμέσως τη γνώμη μου, για το
θέμα «Νέοι και πολιτική διοίκηση», χωρίς να παραγνωρίζω βεβαίως και την έντιμη
πορεία στην Αυτοδιοίκηση και γενικότερα στη ζωή ορισμένων ανθρώπων που ακόμη
ασχολούνται με τα κοινά[3]. Είναι τόσο λίγοι, όμως.. Η
άποψή μου[4] λόγω της έκτασης της παράγεται
σε δύο μέρη. Το Α΄ Μέρος δημοσιεύτηκε
την περασμένη Τετάρτη (σελ. 3).
Οι ώριμοι ενεργούν (συνειδητά ή ασύνειδα) εξουσιαστικά προς
τους νεότερους
(Β’ Μέρος)
Είναι κοινός
τόπος στους ανθρώπους της ώριμης ηλικίας να επικρίνουν τη συμπεριφορά των
νεοτέρων και να επιχειρούν συγκρίσεις με τη δική τους νεότητα, όταν όλα,
κατά τη γνώμη τους, ήταν καλύτερα: και η ζωή και τα ήθη και ο κόσμος όλος[5]!
Η ίδια η
βιολογική διαφορά των δύο οργανισμών, του παλιού και του νέου, τους οδηγεί σε
διαφορετική θεώρηση του κόσμου και σε ανταγωνιστική στάση μέσα στη ζωή. Ο νέος
κινείται προς τα εμπρός, ο ηλικιωμένος, όταν δε γυρίζει πίσω, προσπαθεί να
συγκρατήσει το παρόν, αυτό που του εξασφαλίζει την ύπαρξή του, να συντηρήσει
όσα κατόρθωσε να αποχτήσει. Είναι απόλυτα κατανοητή η στροφή των ώριμων προς το
παρελθόν, προς την περίοδο εκείνη της ζωή τους «που είχαν και δύναμη και λόγο
και ομορφιά». Η νοσταλγία των χρόνων εκείνων δεν αποτελεί συναισθηματική
κατάσταση φευγαλέα και ρομαντική. Αποτελεί ανάγκη βιολογική, για να δικαιώσει
ολόκληρη την ανθρώπινη ζωή, που τώρα μόλις διαπιστώνει ο ώριμος πως είναι
τρομακτικά σύντομη, μα αφάνταστα ωραία. Επομένως, είναι αναμενόμενο ο ώριμος
άνθρωπος να κινείται προς τα περασμένα, ωραιοποιώντας καθετί που συνδέεται με
τη δική του ωραία περίοδο της νιότης.
Από την άλλη ο νέος ατενίζει μπροστά, το μέλλον,
και πιστεύει πως μπορεί- και πρέπει- να το κάνει καλύτερο από το παρόν. Ο νέος, με
ακέραιες όλες τις δυνάμεις του, πιστεύει πως έχει τη δύναμη και την υποχρέωση
να καταχτήσει τον κόσμο που ανοίγεται μπροστά στα έκπληκτα μάτια του.
Και ενώ ο
άνθρωπος φτάνει σε μια βιολογική πληρότητα αμέσως ύστερα από την εφηβεία του
και τη διατηρεί ως τα χρόνια της ακμής του, η ανθρώπινη κοινωνία έχει οργανωθεί
με τέτοιον τρόπο, ώστε η εξουσία, κάθε μορφής εξουσία, οικονομική, κοινωνική,
πολιτική, πνευματική, να βρίσκεται στα χέρια των ανθρώπων που έχουν ξεπεράσει
αυτό το στάδιο. Οι αποφάσεις ανήκουν σ’ αυτούς που έχουν την
ωριμότητα και την πείρα, όπως λέμε. Ξεχνούμε όμως πως οι αποφάσεις αυτές
αφορούν ουσιαστικά τους άλλους, αυτούς που θα υποχρεωθούν να τις εκτελέσουν και
να ζήσουν σύμφωνα μ’ αυτές.
Εμείς οι
ώριμοι είμαστε τόσο σίγουροι για τη σοφία μας και την ορθότητα της κρίσης μας,
ώστε θεωρούμε αστεία τη σκέψη πως θα μπορούσαν να αποφάσιζαν για μας οι νέοι
των τριάντα- σαράντα ετών. Άλλοτε συνειδητά και άλλοτε ασύνειδα οι ώριμοι
ενεργούμε εξουσιαστικά προς τους νεότερους, αρχίζοντας από την οικογένεια και
καταλήγοντας στην Πολιτεία. Οπότε είναι ολότελα φυσική η αντιεξουσιαστική
αντίδραση των νέων που εκδηλώνεται και σε προσωπικό επίπεδο απέναντι στο άμεσο-
οικογενειακό και σχολικό- περιβάλλον τους και σε ιδεολογικό και πολιτικό
απέναντι σε όλες τις μορφές του κατεστημένου των ωρίμων. Οι πρώτοι που αιφνιδιάζονται με την αντίδραση
των νέων είναι οι γονείς. Ακολουθούν οι δάσκαλοι, αργότερα οι πολιτικοί και
πάει λέγοντας...
Συμπερασματικά,
οι νέοι κατά κανόνα δεν ανέχονται την πολλή ηθικολογία, την ηθική του
συμβιβασμού, την πολιτική σκοπιμότητα. Ζητούν από τους μεγάλους για το ποιο είναι το
σωστό έμπρακτα παραδείγματα και όχι λόγια. Διαφορετικά όχι μόνο τους μιμούνται,
αλλά και τους υπερθεματίζουν κιόλας στην ανάρμοστη συμπεριφορά. Ας το έχουν
αυτό υπόψη τους οι πνευματικοί και πολιτικοί ταγοί της χώρας μας.
[1] Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ
αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη και Σάββατο στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός
Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2] Γιάννης
Βαϊόπουλος, εκπαιδευτικός, «Να ασχοληθούν με τα κοινά», Πρωινός Τύπος,
8/11/2018, σελ. 3.
[3]
Ανηφορίζοντας εφέτος το καλοκαίρι στην Αργιθέα γνώρισα 2-3 τέτοιους.
[4] Το κείμενο είναι για αντλημένο από το εκπαιδευτικό μου αρχείο
και διασκευασμένο από μένα για τα
δεδομένα τις αρθρογραφίας.
[5] Στο Α’ Μέρος του κειμένου (Βλέπε Π.Τ.
10/11/2018, σελ.3) έγραψα ένα χαρακτηριστικό ιστορικό παράδειγμα προς επίρρωση
της άποψης αυτής.
Share this
