Παρασκευή 19 Οκτωβρίου 2018

Διαδίκτυο (Ίντερνετ): η σύγχρονη μορφή εξάρτησης των νέων






Ψύχραιμη ματιά
Επιμέλεια: Βασίλης Αλεξίου, Φιλόλογος [1]



Στο Νοσοκομείο του Βόλου μεταφέρθηκε το πρωί της περασμένης Κυριακής ένας 17χρονος, ο οποίος υπέστη ψυχολογική κρίση μέσα σε ίντερνετ καφέ στο κέντρο του Βόλου... Ο νεαρός είχε επισκεφθεί το κατάστημα, το οποίο λειτουργεί σχεδόν όλο το 24ωρο, προκειμένου να παίξει το αγαπημένο του διαδικτυακό παιχνίδι. Κατά τη διάρκεια του πολύωρου παιχνιδιού ξαφνικά άρχισε να παραμιλάει και να λέει ακατάληπτες (ακατανόητες, ακαταλαβίστικες) φράσεις σε υψηλό τόνο. Το προσωπικό και ο ιδιοκτήτης του καταστήματος, αλλά και άλλοι θαμώνες, προσπάθησαν να τον ηρεμήσουν αλλά αυτό δεν κατέστη εφικτό. Για τον λόγο αυτό ειδοποιήθηκε άμεσα ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, το οποίο έσπευσε καιμετέφερε τον νεαρό στο «Αχιλλοπούλειο» Βόλου.


Διαδίκτυο (Ίντερνετ): η σύγχρονη μορφή εξάρτησης των νέων


Το Ίντερνετ είναι πλέον μία νέα πραγματικότητα με αδιαμφισβήτητη σημασία για την επικοινωνία και πληροφόρηση στη σύγχρονη κοινωνία.Τα τελευταία χρόνια, όμως, η επαφή με το Ίντερνετ ή Διαδίκτυο έχει αναδυθεί σαν μια νέα μορφή εξάρτησης που συναντά κανείς σε κάθε ηλικία, αλλά κυρίως στους νέουςκαι εφήβους (10-17 ετών).
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη «Πανελλήνια Έρευνα στο Μαθητικό Πληθυσμό για τη Χρήση Εξαρτησιογόνων Ουσιών και άλλες Εξαρτητικές Συμπεριφορές»[2], η οποία διεξήχθη το 2015 μεταξύ 3.202 μαθητών της Α΄ Λυκείου (16 ετών), το 15,1% (περίπου ένας στους έξι μαθητές) ήταν –με βάση τις απαντήσεις τους– ψηλά στην κλίμακα των συμπεριφορών παθολογικής χρήσης του Διαδικτύου. Πιο μεγάλο ήταν το ποσοστό στα κορίτσια (19%), που ασχολούνται κυρίως με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ τα αγόρια (11%) παίζουν κυρίως ηλεκτρονικά παιχνίδια. Το 40,5% των 16άρηδων απάντησε πως συχνά ή πολύ συχνά «μπαίνει στο Διαδίκτυο, όταν νιώθει άκεφος/η», ενώ το 35,9% «για να ξεφύγει από τις στενοχώριες».
Χαρακτηριστικές εκφάνσεις της εξάρτησης αυτής είναι, καταρχάς,οι νέοινα μένουν πολύ περισσότερο χρόνο στο Ίντερνετ απ’ ό,τι είχαν αρχικά αποφασίσει(20,8% παραδέχεται πως του «συμβαίνει να δυσκολεύεται να βγει από το Διαδίκτυο»). Επιπλέον, να είναι εκνευρισμένοι ή με πεσμένη διάθεση, όταν είναι εκτός Διαδικτύου. Ακόμη, ομολογούν ότι έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους για δραστηριότητες που παλιά τους άρεσαν, όπως χόμπι, σπορ, επαφές με φίλους. Τέλος, η σχολική τους επίδοση μπορεί να έχει πέσει, ή πάντως να παραμένει στάσιμη, να έχουν αλλάξει οι συνήθειες του ύπνου τους και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις να παραμελούν την προσωπική τους υγιεινή.
Ένα άλλο συγκλονιστικό δεδομένο της σύγχρονης εποχής είναι πως οιγονείς χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα σε ποσοστό (κατά 60%) μεγαλύτερο από αυτό των παιδιών τους[3]! Και είναι συγκλονιστικό δεδομένο, γιατί καταλαβαίνετε, φίλοι μου, πως  το πρότυπο είναι πολύ σημαντικό σε αυτές τις ηλικίες, οπότε τα παιδιά  «ό,τι βλέπουν στους γονείς τους κάνουν». Ταυτόχρονα, όμως, και παρά τη δική τους συμπεριφορά σε ό,τι αφορά τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το παράδοξοείναι πως απαντώντας σε αντίστοιχο ερώτημα, οι ίδιοι αυτοί γονείς είναι που ανησυχούν σε ποσοστό άνω του 80% ότι η προσωπικότητα των παιδιών τους αλλάζει μέσα από τη χρήση των κοινωνικών δικτύων!
Όπως και αν έχει όμως, οι γονείς μπορούν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο στον εντοπισμό και αντιμετώπιση της εξάρτησης, παρακολουθώντας και ελέγχοντας διακριτικά αλλά σταθερά την ενασχόληση των παιδιών τους με το Ίντερνετ.Πάντως, είναι απαραίτητο να βάζουν όρια στη χρήση του Ίντερνετ και να ενθαρρύνουν την ενασχόληση των παιδιών τους και με άλλες δραστηριότητες, εάν δε θέλουν κάποια στιγμή να δουν καταστάσεις και συμπεριφορές όμοιες με αυτές του Βολιώτη εφήβου του προλογικού μας κειμένου.


[1]Ο κ. ΑΛΕΞΙΟΥ αρθρογραφεί κάθε Τετάρτη και Σάββατο στην εφημερίδα της Καρδίτσας «Πρωινός Τύπος». (Για τυχόν επισημάνσεις, παρατηρήσεις, επικοινωνία  κ.τ.λ: vaalexiou@yahoo.gr)
[2]Από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (Διευθυντής: Κ. Ν. Στεφανής).
[3]Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.

Share this